P11: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Kathy Buckley

"Cuộc đời luôn có những gian nan để thử thách khả năng chịu đựng và tính kiên trì của bạn."

Kathy Buckley là một diễn viên hài, đồng thời cũng là một diễn giả nổi tiếng. Cô từng xuất hiện trong các chương trình trò chuyện đêm khuya. Những câu chuyện cảm động của Kathy Buckley đã được giới thiệu trên tạp chí People, chương trình “Today” và “Good Morning America”.

Ngoài ra, cô cũng từng được trao giải “American Hero” của Tổ chức The City of Hope và The Toastmasters International Communication, và giải “Leadership”.

Nếu tình cờ gặp Kathy, bạn sẽ thấy đó là một cô gái vui tươi, tràn đầy sức sống, nhưng có một điều bạn không thể nhận ra đó là cô bị khiếm thính. Với khiếm khuyết của bản thân, Kathy  đã trải qua một tuổi thơ đầy bất hạnh. Nhưng cô ấy đã vượt qua chính mình như thế nào, bạn có biết không?

Tôi bị khiếm thính nặng, vì vậy các thầy cô giáo gặp nhiều khó khăn trước tình trạng của tôi. Hàng năm, họ kiểm tra tôi bằng cách cho tôi xem những vết mực, và yêu cầu tôi trả lời câu hỏi: "Kathy này, cháu thấy những vết mực này trông như thế nào?". "Chúng trông như có ai đó đã đổ vấy khắp tờ giấy phải không?". Chỉ vậy thôi, mà tôi trả lời cũng không xong. Từ năm này sang năm khác, người ta kết luận tôi mắc chứng này, chứng nọ mà chẳng ai cho tôi lấy một lời an ủi. Từ nhỏ, tôi đã được dạy phải tôn trọng người lớn, vì thế tôi tin những gì họ nói về mình: lầm lì, ngốc nghếch, chậm phát triển. Nỗi tuyệt vọng trong tôi ngày một lớn.

Năm học lớp chín, tôi đã cao tới 1m68 nhưng học lực chỉ tương đương với trình độ lớp sáu. Cũng giống như người ta cố gắng dạy cho người mù biết đọc chữ Braile (chữ nổi) bằng một cuốn sách bình thường, các giáo viên đã dạy tôi tập đọc bằng cách nghe - trong khi tôi có nghe được gì đâu! Vì vậy mà tôi chẳng tiến bộ được chút nào. Dần dần họ đâm chán khi phải nhọc công vì một học sinh đần như tôi, và bỏ mặc tôi luôn.

Từ đó, tôi giấu nhẹm khuyết điểm của mình bởi sợ người khác phân biệt đối xử. Tôi không muốn chấp nhận sự thật là mình bị điếc. Thực tế, tôi có thể hiểu thông qua cách nhép môi của người nói, nhưng thầy cô và các bạn cùng lớp nói nhanh quá, tôi không sao theo kịp nên không có cách nào để tiếp nhận thông tin. Đó là lý do vì sao ngày nay tôi kiên quyết đấu tranh vì nền giáo dục dành cho người khiếm thính.

Lần đầu tiên tôi đeo máy trợ thính là vào năm lên 8 tuổi. Nhưng đâu chỉ là Nghe. Quan trọng là chuyện Hiểu. Từ nhỏ tôi không thể nghe như những đứa trẻ bình thường khác nên vốn từ vựng của tôi lúc bấy giờ không đủ để hiểu những gì người khác nói. Do vậy lúc đó tôi nhận thấy việc đeo dụng cụ trợ thính cũng chẳng giải quyết được gì nên đã ngưng sử dụng nó trong 3 năm, và không mua thêm cái nào khác trong suốt 20 năm sau đó. Mặc dù có khá nhiều bạn bè, nhưng nỗi mặc cảm về sự khiếm khuyết của đôi tai khiến tôi luôn sống khép mình. Những khi rơi vào trạng thái như thế, người ta thường có xu hướng tìm đến rượu và ma túy để quên đi thực tại. Nhưng may mắn là tôi không rơi vào con đường đó.

Tôi tốt nghiệp trung học với điểm số trung bình 1,9, một kết quả kém đến mức không thể chấp nhận được. Nhưng tôi quyết không bỏ cuộc. Là một người khuyết tật, tôi càng phải kiên gan hơn những người bình thường. Thế nhưng, những chuyện không may vẫn tiếp tục đeo bám tôi.  Ngày nọ, lúc tôi đang nằm tắm nắng trên cát ở bãi biển Santa Monica, vì không nghe được tiếng động cơ xe jeep cứu hộ đến gần nên nó đã cán qua người tôi. Tim tôi ngừng đập trong giây lát. Hồi sinh sau khoảnh khắc kinh hoàng đó, cuộc đời tôi dường như thay đổi hẳn. Cảm giác được sinh ra lần thứ hai khiến lòng tôi tràn ngập tình yêu cuộc sống, cái cảm giác mà trước đây tôi chưa từng có. Tôi tin có một sức mạnh bí ẩn nào đó âm thầm che chở cho mình, và thế giới xung quanh luôn ẩn chứa những điều kỳ diệu. Niềm tin đó như tiếp thêm cho tôi nghị lực để sinh tồn.

Tôi hiểu rằng, những gì mình có được hôm nay, một phần là nhờ những thất bại và đau khổ trước kia tạo nên. Nếu ngày đó gia đình kiên quyết đưa tôi vào trường dành cho người khiếm thính, không biết giờ đây cuộc đời tôi sẽ xuôi theo hướng nào. Nhưng tôi chắc chắn một điều, trong giới diễn thuyết sẽ không tồn tại cái tên Kathy Buckley. Để có thể hòa nhập cùng mọi người, tôi phải tìm mọi cách thích ứng với môi trường học tập bình thường. Dần dần tôi trở nên mạnh mẽ hơn. Vì bị điếc nên tôi tập trung "nghe" thông qua cách người ta thể hiện hơn là những điều họ thực sự nói. Đó cũng là một lợi thế của tôi sau này, bởi ngôn từ có thể dối trá, nhưng cử chỉ thì không.

Do từng trải qua một tuổi thơ bất hạnh, nên tôi dành hầu hết thời gian để thực hiện những hài kịch, bài diễn thuyết có nội dung khích lệ trẻ em, đặc biệt là những em có hoàn cảnh không may. Tôi cho rằng không nên đánh giá một đứa trẻ chỉ bằng một bài trắc nghiệm đơn giản nào đó. Thầy cô giáo và các bậc phụ huynh cần quan tâm hơn đến trẻ để lắng nghe những suy nghĩ của chúng, tạo điều kiện để trẻ thể hiện cảm xúc của mình bằng những câu hỏi đại loại như: "Con đang nghĩ gì thế?", "Điều gì làm con cảm thấy hạnh phúc nhất?" và "Điều gì khiến con buồn?"... Thế giới tuổi thơ luôn đầy ắp những điều thú vị, và chỉ khi gần gũi với chúng bạn mới phát hiện ra. Cha mẹ cần lắng nghe con cái để chia sẻ với con những khúc mắc mà chúng đang gặp phải, và cảm nhận những gì diễn ra với chúng. Tôi chắc chắn một điều rằng, bọn trẻ sẽ cảm thấy rất vui sướng và thú vị biết bao nếu nhận được tình cảm ấm áp của những người xung quanh. Điều đó giúp chúng tự tin vào bản thân và hình thành nên cá tính mạnh mẽ sau này.

Kịp thời động viên con trẻ cũng là cách tốt nhất để chúng phát triển khả năng. Khích lệ các em đi sâu vào tìm hiểu những điều khiến chúng say mê và thích thú sẽ khơi nguồn cho tính sáng tạo và độc lập của trẻ. Thực tế cho thấy, nhiều sinh viên tốt nghiệp loại khá trở lên lại bế tắc trong nghề nghiệp bởi không chịu tìm tòi, học hỏi, mà chỉ răm rắp làm theo những khuôn mẫu có sẵn. Bạn nên hiểu rằng, không phải tất cả mọi người đều có học lực ngang nhau mà mỗi người sẽ có những sở trường nhất định. Có thể bạn vượt trội ở môn này nhưng lại làng nhàng ở môn khác, và con bạn cũng vậy. Có thể bạn muốn chơi một loại nhạc cụ nào đấy, nhưng đôi tay lại quá vụng về. Đừng vội nản, hãy nhìn sự việc từ một khía cạnh khác. Không thể trực tiếp chơi nhạc được, bạn có thể chọn trở thành nhà soạn nhạc, nhà sản xuất băng đĩa hoặc một DJ (người chỉnh nhạc trong các vũ trường, bar…) chẳng hạn. 

Đừng để cuộc đời mình bị ảnh hưởng bởi những lời nhận xét không hay của một ai đó, mà hãy luôn lắng nghe tiếng nói của trái tim. Nhiều người khẳng định tôi sẽ thất bại với hài kịch, nhưng bạn thấy đấy, tôi giờ đây không chỉ là một diễn viên hài thành công mà còn là một diễn giả được mọi người tin tưởng. Sau những nỗ lực không ngừng, giờ tôi đã có thể tự tin khi nói chuyện với mọi người, và làm cho họ hiểu mình.

Nếu không có gió, chúng ta sẽ phải chèo. 

Tục ngữ cổ

Nghịch cảnh cũng tương tự như vùng khí hậu khắc nghiệt. Nó sản sinh ra nhiều hoa thơm, quả lạ.  

Walter Scott

Đóa hoa nở trong bão táp luôn là đóa hoa đẹp nhất.

Mulan

Nếu bạn muốn tăng số lần thành công, hãy gia tăng gấp đôi  số lần thất bại.

Thomas Watson Sr.

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

---

Venerable Grand Master Hsing Yun

Grand Master Hsing Yun là tác giả của hơn 100 đầu sách, là người đề xướng thực hiện sự bình đẳng giữa tất cả mọi người trong các tôn giáo truyền thống. Hàng năm, ông thường tổ chức hội nghị giữa các trường đào tạo Phật tử nhằm tìm tiếng nói chung giữa Phật tử và các tín đồ của tôn giáo khác.

Grand Master Hsing Yun còn chủ trương sáng lập Tổ chức Phật giáo Quốc tế Fo Guang Shan với hơn 5 triệu tín đồ trên khắp thế giới. Tổ chức này hỗ trợ lĩnh vực giáo dục và dịch vụ thông qua hệ thống các trường đại học công lập, thư viện, phòng khám lưu động miễn phí, nhà ở cho trẻ em, nhà dưỡng lão…

Nhiều người cho rằng để thành công trong cuộc sống cũng như nghề nghiệp, chúng ta cần có đủ nguồn lực và những điều kiện cần thiết, cũng giống như cây cối cần ánh nắng mặt trời, không khí trong lành và nguồn nước để lớn lên. Một khi đã hội tụ đủ những yếu tố quan trọng, chúng ta sẽ dễ dàng đạt được các mục tiêu đã đề ra. Ngược lại, chúng ta sẽ không thể tránh khỏi những rắc rối và trở ngại.

Nhưng thực tế đã chứng minh ngược lại, rằng bạn vẫn có thể thành công nếu bạn có đủ nhiệt huyết và tài năng. Những điều kiện tưởng chừng không thuận lợi của ngoại cảnh khi đó đã trở thành động cơ thúc đẩy con người thể hiện bản thân và phát triển mãnh liệt những tiềm năng vốn có. Ví dụ, khi bị bệnh, chúng ta mới nhận thấy sức khỏe là vô cùng quý giá và biết quan tâm đến sức khỏe nhiều hơn. Hoặc khi sinh ra trong gia đình nghèo khó, trải qua tuổi thơ đầy gian khổ và thiếu thốn, bạn sẽ ý thức hơn về việc cải thiện cuộc sống hiện tại.

Trong thế giới tự nhiên, không phải ngẫu nhiên mà người ta thường ca tụng những bông hoa mận nhỏ bé, không kiêu sa mà cũng chẳng đài các kia. Bởi trong giá lạnh và bão tuyết, có thể những loài hoa khác sẽ bị tan nát tả tơi, nhưng hoa mận thì ngược lại, trời càng lạnh chúng càng tỏa hương thơm ngát. Cũng như hoa mận, cây thông và cây bách cũng được nhiều người ngưỡng mộ, bởi thời tiết càng giá lạnh bao nhiêu, sức sống của chúng càng mãnh liệt bấy nhiêu.

Trong cuộc sống thường ngày, không quá khó để bạn có thể tìm thấy các tấm gương sáng vượt khó. Rất nhiều bạn trẻ tuy xuất thân từ những gia đình nghèo khó nhưng lại học rất xuất sắc, được nhiều trường đại học đón nhận, đã tự mình xoay xở tiền để trang trải học phí và kiếm được việc làm như ý khi ra trường. Và vẫn còn đó nhiều tấm gương người khuyết tật đã vượt lên nghịch cảnh để thành công ở rất nhiều lĩnh vực như văn chương, hội họa và cả ở lĩnh vực thể dục thể thao, đoạt được những tấm huy chương đầy tự hào về ý chí và nghị lực của con người. Hãy thử tưởng tượng, đôi tay bạn là số phận, và cuộc đời bạn là một quả banh. Nếu bạn nhồi quả banh mạnh chừng nào, nó càng nẩy mạnh chừng ấy. Đó là quy luật tất yếu.

Nếu Judas không phản bội Chúa, có lẽ sự thiêng liêng của Ngài sẽ không được bộc lộ rõ ràng như thế. Trên đường đời, khó khăn trở ngại có thể làm chúng ta vấp ngã, nhưng bạn hãy nghĩ rằng nó chính là những phiến đá mà khi đặt chân lên đó, tầm mắt bạn sẽ phóng cao hơn, xa hơn.

Thành công hay thất bại tùy thuộc vào việc chúng ta có vượt qua được thử thách không, có biết cách biến những điều kiện bất lợi thành lợi thế không. Sau giai đoạn xới đất, gieo trồng đầy vất vả, phần thưởng ngọt ngào tất sẽ đến vào mùa thu hoạch.

Người ta dùng lửa để thử vàng, còn cuộc đời tạo ra những gian nan, khổ cực để thử thách khả năng chịu đựng, tính kiên trì và sự nhẫn nhục của bạn. Nếu vượt qua được, thành quả bạn đạt được sau này còn giá trị gấp nhiều lần so với giá trị ban đầu của nó. Không chỉ thế, bạn còn có cơ hội nhận ra được những sức mạnh tiềm ẩn của bản thân.

Con người không phải là thần thánh, vì thế nếu chúng ta có phạm sai lầm cũng là điều rất tự nhiên. Sai lầm chẳng có gì là ghê gớm, nếu bạn sẵn lòng sửa chữa. Những ai ngoan cố không chịu thừa nhận và sửa chữa lỗi lầm của mình, cũng giống như một bức tường được sơn duy nhất màu đen nên không thể phết thêm lên màu khác. Bạn biết mình sai, và chấp nhận sửa chữa. Đó là một đức tính đáng quý. Cho dù có rơi vào bất cứ hoàn cảnh nào, bạn nên mạnh dạn đối đầu với nó và tìm cách vượt qua. Gieo giống tốt, ắt bạn sẽ gặt hái được hoa thơm và trái ngọt.

Đối với những người mắc sai lầm, hãy cho họ cơ hội sửa sai. Thay vì trách móc, chỉ trích hay xem thường, bạn hãy thông cảm, động viên, khích lệ và an ủi họ. Hãy nhiệt tình chỉ bảo họ bằng tình thương và sự bao dung. Chính sự quan tâm của người khác là liều thuốc giúp con người có thêm niềm tin, nghị lực để vượt qua thử thách, vượt qua chính bản thân mình. Nếu trong chúng ta, ai cũng biết quan tâm đến người xung quanh, ắt hẳn cuộc sống này sẽ ngày càng tốt đẹp hơn, xã hội ngày càng phát triển hơn.

Người xưa có câu: "Thất bại là mẹ thành công". Nếu xem thất bại là một bài học, nhất định chúng ta sẽ thành công.

Tôi không chia thế giới ra 2 phe: mạnh hay yếu; thành công hay thất bại… mà tôi chia thành 2 nhóm: những người luôn có tinh thần cầu tiến và những người không bao giờ chịu học hỏi.  

Benjamin Barber

Giá trị nằm ở chỗ bạn đã làm thế nào để vượt qua được  những khó khăn trong cuộc sống, chứ không nằm ở chỗ bạn đã đối mặt với nó bao nhiêu lần.

Sonny Hill

Sau giai đoạn xới đất và gieo trồng đầy vất vả, phần thưởng ngọt ngào tất sẽ đến vào mùa  thu hoạch.

Venerable Grand Master Hsing Yun

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

 

Read more »

P12: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Tác giả Steve Young

Sinh ra ở miền Nam Philadelphia, Steve Young trải qua một tuổi thơ đầy gian khó trong một túp lều gỗ thuộc miền quê Levittown, bang Pennsylvania nước Mỹ. Rất yêu thích đọc sách, ban đêm ông thường cắm cúi bên những trang sách trong ánh sáng leo lét của một ngọn nến duy nhất.

Với lòng ham học hỏi, Steve Young luôn áp dụng những điều đã học được từ sách vở vào thực tiễn cuộc sống, nhưng trong hầu hết mọi việc, ông đều không thành công.

Ông liên tục gặp thất bại, thất bại hầu như trong tất cả mọi “ngóc ngách” của cuộc sống, từ việc học hành, thể thao cho đến cả trong lĩnh vực tình yêu. Vào đại học, do không hoàn tất tốt chương trình học, Steve Young đã phải nếm trải mùi vị của việc bị đuổi học. Sau đó, vào năm 28 tuổi, ông lại bị cho thôi việc ở thành phố Atlantic. Những thất bại trong cuộc sống liên tục nối đuôi nhau đến với Steve Young, nhưng không dễ làm ông nản lòng. Bởi Steve Young nhận ra một điều rằng: “Hầu hết mọi thành công trong cuộc sống luôn được bắt đầu từ những thất bại”. Ông xem thất bại là những trải nghiệm quý giá của đời mình và không ngừng vươn lên chinh phục các khó khăn. Cuối cùng, những nỗ lực của Steve Young đã được ghi nhận bằng những thành công đáng ngưỡng mộ mà ông đã đạt được.

Ngày nay, Steve Young được biết đến là một nhà văn đa tài, một diễn giả uy tín. Ngoài việc sáng tác những kịch bản phục vụ cho mạng lưới truyền hình quốc gia của Mỹ, ông còn là tác giả của những đầu sách và bài báo được phát hành trên khắp thế giới. Không chỉ thế, Steve Young đã từng vinh dự đoạt được giải thưởng 2000 Prism và đồng thời được đề cử cho giải Humanitas Prize. Cả hai giải thưởng này như một minh chứng cho tài năng của ông trong việc kết hợp khéo léo giữa lĩnh vực giải trí và các vấn đề nhạy cảm của xã hội. Trong cuộc sống hôn nhân, Steve Young hiện đang rất hạnh phúc với vợ _ Diana _ cùng hai con _ Casey và Kelly _ tại Los Angeles.

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

Read more »

P09: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Robert Pinsky

"Nếu không tin vào việc mình đang làm, hãy dừng lại và tập trung vào việc bạn thực sự có niềm tin."

Robert Pinsky , được trao giải Pulitzer dành cho nhà thơ Mỹ xuất sắc nhất (1997 - 2000) với tác phẩm The Figured Wheel: New and Collected Poems 1965 -1995. Ông cũng đã từng nhận giải thưởng cao quý “Lenore Marshall”, giải “Ambassador” của Hiệp hội các nước nói tiếng Anh, giải thưởng “Vì Nghệ thuật quốc gia”.

Không chỉ thế, trong sự nghiệp văn chương của mình, ông còn nhận được nhiều giải thưởng của Quỹ Guggenheim, Viện Hàn lâm Hoa Kỳ và Học viện Văn học Nghệ thuật. Là thành viên của Viện hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật, Robert Pinsky đã nhìn nhận rằng, chính sự thất bại đã giúp ông có động lực để vươn lên.

Tôi chưa bao giờ là một học sinh xuất sắc cả. Những năm học cấp II, tôi bị liệt vào thành phần học sinh chậm tiến bộ. Tôi không có gì nổi bật ngoại trừ sự ngay thẳng và tính quyết đoán. Tôi chẳng giỏi môn gì cả, từ những môn tự nhiên, xã hội cho tới môn thể dục. Nhưng lúc đó tôi còn quá trẻ nên không có khái niệm gì về sự thất bại.

Ngay cả môn tiếng Anh, giỏi lắm tôi cũng chỉ đạt được điểm C và D. Thực ra thì tôi học cũng rất khá, nhưng lại gặp rất nhiều khó khăn khi phải làm những điều mà thầy cô bảo, đến nỗi các giáo viên đã phải nhắc nhở "Cậu nên bỏ ngay cái kiểu học nhởn nhơ như đi dạo đó đi". Tôi thích học ở những nơi hoang vắng, đơn giản chỉ là để thỏa sức thả hồn theo mây gió.

Trường tôi có nhiều giáo viên giỏi và nhiệt tình, song cũng không hiếm những giáo viên hà khắc và trình độ chỉ dừng ở mức trung bình. Vì vậy, nếu một cậu học trò nào đó lơ mơ về ngữ pháp, đừng vội kết luận cậu ta ngốc nghếch, mà có thể đó là do cậu ấy không được dạy một cách bài bản. Với tôi, việc chứng minh được những giáo viên đó sai quả là một ý tưởng hấp dẫn.

Việc học khiến tôi chán ngán bao nhiêu thì âm nhạc lại khơi dậy trong tôi niềm đam mê, sự hứng thú bấy nhiêu. Tôi bắt đầu làm quen với kèn saxophone từ năm 13 – 14 tuổi. Tôi chơi tuy không hay lắm, nhưng việc được chơi trong một ban nhạc đã giúp tôi tự tin hơn vào bản thân. Lấy biệt danh Mr. Sax Man, tôi xem cái tên này như một động lực giúp mình tiếp tục phấn đấu, đến khi nào quan điểm và cách làm việc của tôi được mọi người chấp nhận. Đó cũng là con đường đưa tôi chạm ngõ thơ ca.

Như nhiều nhà thơ khác, tôi cũng bị dư luận lên án và phê phán gay gắt. Nhưng với ý nghĩ "mọi thứ rồi sẽ ổn thôi", tôi vẫn điềm nhiên như không có chuyện gì xảy ra. Làm một nhà thơ hay bất cứ một nghề nào khác, nếu đủ sức chịu đựng búa rìu dư luận, bạn mới có thể tiếp tục bước đi trên con đường mình đã chọn.

Có thể tôi là một kẻ mất trí, một kẻ điên khi kiên quyết không từ bỏ mục tiêu trước muôn vàn khó khăn mà bất kỳ một người tỉnh táo nào cũng sẽ bỏ cuộc. Tôi từng bị coi là một kẻ mộng du chỉ vì tôi thường thức dậy sớm. Nhưng họ không biết tôi dành nhiều thời gian để kiểm điểm bản thân. Tôi không hiểu tại sao mọi người chỉ quan tâm đến những thành công, trong khi thất bại là nguồn cảm hứng và là động lực thôi thúc tôi tiếp tục thực hiện quyết tâm của mình. Nếu chỉ lo tranh thủ sự ủng hộ của người khác, bạn sẽ quên mất mục tiêu của mình.

Đến bây giờ, khi đã thành công thỉnh thoảng tôi vẫn gặp thất bại. Mới đây, một tác giả viết về đề tài rèn luyện kỹ năng đọc dành cho người trưởng thành đến gặp tôi. Anh ta đề nghị tôi sử dụng những ngôn từ đơn giản và thông dụng trong những trang viết của mình. Tôi nhận thấy đây là một ý tưởng hay và mới mẻ. Nhưng dù đã rất cố gắng, tôi vẫn không thể thay đổi phong cách của mình. Nếu một đứa trẻ cảm thấy khó khăn đối với văn viết, bạn hãy cho phép chúng tự do chọn lựa cách diễn đạt mà chúng cảm thấy thoải mái và hợp với mình nhất. Chỉ với cách diễn đạt của riêng mình, bạn mới có thể sử dụng linh hoạt ngôn từ để diễn tả trọn vẹn những cảm xúc của mình.

Khi nghĩ đến những thất bại thời niên thiếu, chẳng những tôi không cảm thấy hổ thẹn, ngược lại tôi còn cảm thấy rất vui. Bởi đó chính là nguồn động lực mạnh mẽ luôn thôi thúc tôi phải thành công. Và bạn thấy đó, kết quả không tồi phải không?

Sai lầm lớn nhất của đời người là luôn sợ mắc sai lầm.

Elbert Hubbard

Kẻ nào chưa một lần thất bại trong quá trình trưởng thành, tức kẻ đó không có gan thực hiện những điều mới mẻ.

Woody Allen

Những con người vĩ đại thường xem nhầm lẫn như một phần của quá trình nghiên cứu. Họ hiểu rằng từng giọt sơn trên bản vẽ, một vết nứt trên miếng gạch hoa, một kết quả sai trong chuỗi thí nghiệm... có thể dẫn đến một bước đột phá mới. Điều này khác biệt so với phương pháp giáo dục cổ điển – có lỗi nghĩa là sai. Đây có lẽ cũng là một nguyên nhân mà hầu hết những con người này thường không đạt thành tích cao ở trường học.

John Briggs

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

---

Joseph Batory

"Khi bạn biết rằng những điều tồi tệ nhất cũng có thể xảy ra, bạn sẽ không còn thấy mọi việc nghiêm trọng nữa."

Tuy là một học giả không chuyên, nhưng chính những trải nghiệm trong cuộc sống tại những con phố tồi tàn ở Nam Philadelphia đã đưa Joseph Batory lên vị trí lãnh đạo một trong những trường lớn nhất vùng.

Trong suốt 15 năm nắm giữ chức vụ, Joseph đã biến một hệ thống trường lớp kém chất lượng ở khu dân cư lao động nhốn nháo thành một trong những trường học có hiệu quả và chất lượng cấp quốc gia. Ngoài ra, ông còn thành công khi viết cuốn sách Yo! Joey! sau này trở thành sách hướng dẫn cho các nhà giáo dục ở nước Mỹ.

Tôi lớn lên ở vùng lân cận miền Nam Philadelphia. Đó là một nơi có nhiều người gốc Ý sinh sống, tạo ra một môi trường xã hội khá phức tạp. Nhiều bạn bè tôi nếu không bị đi tù, thì cũng dính líu vào các hoạt động cờ bạc hoặc đụng tới những băng nhóm xã hội đen. Sống trong môi trường như vậy, nếu bạn không mạnh mẽ và không có chính kiến riêng thì bạn khó có thể tồn tại. Nhưng bố lại dạy tôi không nên gây sự hay đối đầu với bất kỳ ai.

Lúc còn học phổ thông, tôi và các bạn được đưa đón từ Nam Philadelphia tới trường bằng xe buýt. Tôi nhỏ con, tính tình lại nhút nhát nên rất hay bị bắt nạt. Trong trường, việc tôi bị giật tập vở hay bị bẻ khóa tủ đựng đồ cá nhân xảy ra như cơm bữa, đó là chưa kể đến chuyện tôi thường xuyên bị ăn mấy cái bạt tai vô duyên trên xe buýt. Dần dần, đi học trở thành nỗi ám ảnh và sợ hãi đối với tôi. Hầu như mỗi đêm tôi đều thút thít một mình trong phòng, nếu như sáng hôm sau phải đến trường. Tôi nghĩ cách lẩn tránh. Nếu nhìn thấy một nhóm trẻ con đang đi về phía mình, tôi sẽ lẩn ra một chỗ khác. Nhưng không phải lúc nào cũng tránh được, vì thế tinh thần tôi luôn trong trạng thái bất an. Đi học thật sự là một nỗi kinh hoàng đối với tôi.

Năm 16 tuổi, sau buổi chơi bóng rổ, trên đường đi bộ về nhà, tôi chợt nghe thấy tiếng rên phát ra từ một hẻm núi. Đó là Sal, tên cầm đầu một băng nhóm thanh thiếu niên ở khu vực cạnh nơi tôi ở. Anh ta bị đánh nhừ tử và người bê bết máu. Sal lên tiếng một cách khó nhọc: "Làm ơn, hãy đưa tôi đi khỏi chỗ này. Bọn chúng sắp quay lại giết tôi!". Lúc đó, tôi muốn bỏ chạy vì tôi vốn nhát gan, chứng kiến cảnh tượng như thế tôi đã đủ khiến tôi kinh hãi. Nhưng nghĩ tới việc anh ta sẽ bị giết, tôi không thể ngoảnh mặt làm ngơ. Với thể trạng gầy gò của mình, tôi cố gắng đưa anh ta tới một nơi an toàn. Bố Sal có họ hàng thân thuộc với những người chức trọng quyền cao nên tôi trở thành người hùng trong mắt mọi người vì đã cứu con trai của ông ta. Ông tỏ vẻ biết ơn tôi và hứa sẽ sẵn sàng giúp đỡ tôi bất cứ điều gì. Tôi kể cho bố Sal nghe nỗi khổ bị bắt nạt khi đi học và ông hứa sẽ giải quyết vấn đề này.

Một hôm, tôi cố tình dẫn một nhóm học sinh xấu muốn thanh toán tôi đi vào một tòa nhà hoang, ở đó Sal và bạn anh ta là Rocco đã chờ sẵn. Sal hăm dọa rằng nếu ai đụng đến tôi, anh ta sẽ cho kẻ đó vỡ mặt. Ngoài ra, Sal và Rocco còn dạy tôi vài thế võ để tôi có thể tự vệ. Không lâu sau, trong một lần đánh nhau với một thủ lĩnh nhóm, tôi đã chiến thắng. Kể từ lúc đó, chẳng ai dám bắt nạt tôi nữa. Nhờ vậy, tôi có thể tập trung vào chuyện học. Việc bị người khác bắt nạt đã giúp tôi nhận ra cách cư xử nào là không thể chấp nhận được. Do đó khi giữ chức vụ quản lý, tôi đã thiết lập một chính sách không khoan nhượng đối với những kẻ ức hiếp người khác.

Học xong phổ thông, tôi đến làm việc tại nhà máy điện địa phương cùng bố, vì tôi nghĩ việc học đại học không thích hợp với mình. Ở khu lân cận nhà tôi có một người làm nghề đánh cá ngựa thuê chuyên nghiệp, và tôi rất muốn làm việc cho ông ta để có tiền, xe hơi và cả phụ nữ nữa. Nhưng sau khi trò chuyện với tôi một lúc, ông ta từ chối và khuyên tôi nên học lên đại học, vì ông ta nhận thấy tôi có thể tạo được một tương lai tươi sáng hơn.

Trở thành người đầu tiên trong vùng vào đại học, tôi đã phải nỗ lực rất nhiều. Đối với bọn trẻ đường phố, việc học hành không quan trọng vì chúng chỉ mong sống qua ngày là đủ. Sau khi tốt nghiệp, tôi nghĩ đến chuyện đi dạy. Tôi quyết định đến Camden, New Jersey, một thành phố khét tiếng dữ dằn bên kia cầu Philadelphia. Tuy nhiên, bọn trẻ ở đó rất hiếu động và đầy nghị lực. Rất nhiều em gia đình nghèo khó nên không được đến trường. Tôi bỏ ra sáu năm để mang kiến thức đến cho bọn trẻ, cứu chúng thoát khỏi cảnh mù chữ. Tôi đã làm rất nhiều việc, từ huấn luyện viên bóng rổ đến đưa bọn trẻ đi du lịch châu Âu, thăm những miền đất chúng chưa bao giờ biết đến. Tôi cũng không ngăn cản chúng tìm đến những con phố mà ở đó chúng có thể gặp những vấn đề phức tạp của xã hội… để chúng hiểu thêm về cuộc sống và mở rộng tầm nhìn. Có thể nói, đó là quãng thời gian thật thú vị đối với tôi. Nhưng không lâu sau, tôi bắt đầu thấy mệt mỏi và chán nản. Lúc bấy giờ hệ thống các trường công lập đang bị chỉ trích, và để tạo hình ảnh mới cho nhà trường, họ chủ trương xây dựng mối quan hệ tốt với cộng đồng. Đại học LaSalle, nơi tôi đã học, đang cần người quản lý phụ trách về quan hệ truyền thông và công chúng, làm việc tại Upper Darby, một vùng ngoại ô của Philadelphia, và tôi đã được chọn.

Nhưng mọi thứ không đơn giản như tôi nghĩ. Bởi ngoài việc thiết lập và phát triển các mối quan hệ với công chúng, giúp mọi người hiểu về hoạt động của trường, tôi còn phải làm nhiều việc khác nữa. Tôi cay đắng nhận ra rằng, họ thuê tôi không ngoài mục đích giúp họ dập tắt các cuộc đình công của giáo viên, và làm cho công chúng sẵn lòng chấp nhận việc đóng cửa trường. Không muốn nhận việc làm đó, tôi ra đi. Tôi bắt đầu công việc mới với vị trí phó chủ tịch của một tổ chức giáo dục. Đột nhiên, hiệu trưởng của trường bị đau tim. Bước ngoặt cuộc đời tôi bắt đầu từ đây. Ông Mike Maines, hiệu trưởng mới được bổ nhiệm đã yêu cầu tôi làm trợ lý cho ông ấy với mức lương xứng đáng.

Mike rất hài lòng khi chúng tôi xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp giữa mọi người với nhau. Ở đây, phụ huynh học sinh có thể tham gia vào những hoạt động của trường và chúng tôi chia sẻ công việc cùng họ. Và giáo viên, mặc dù chỉ là những người cộng tác, nhưng chúng tôi luôn dành cho họ một sự trân trọng. Mọi việc dần đi vào nề nếp. Trước những thành quả đạt được, tôi cảm thấy rất vui và hạnh phúc. Sau đó, đến lượt Mike Maines bị đột quỵ và tôi kế nhiệm ông quản lý trường.

Ngay ngày đầu tiên ở cương vị mới, tôi nhận được một cú điện thoại gọi đến từ Nam Philadelphia của người đánh cá ngựa thuê chuyên nghiệp gần nhà. Hai mươi lăm năm trước, chính ông đã cho tôi một lời khuyên hữu ích, bẵng đi một thời gian khá dài nay bỗng nhiên ông lại gọi điện, không biết vì lẽ gì. Bất giác tôi cảm thấy sợ. Không lẽ ông ta có ý định mở hoạt động cờ bạc ở vùng này, liệu chuyện gì sẽ xảy ra trong khi tôi  đang có 1.000 nhân viên. Nhưng vợ tôi trấn an, dù sao ông ấy cũng là người có công với tôi. Ba ngày sau tôi gọi lại cho ông và vỡ lẽ, ông chỉ muốn nói ông rất tự hào về tôi mà thôi. Ông xúc động vì tôi đã trở thành một tấm gương sáng đối với một người như ông, và cả những đứa trẻ ở Nam Philadelphia. Tôi thực sự  cảm động trước tình cảm của ông, và xem đó như nguồn động lực tiếp thêm sức mạnh cho tôi trên bước đường phía trước. 

Cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa tôi, ban giám hiệu nhà trường, và các phụ huynh diễn ra khá ồn ào và đầy căng thẳng. Họ muốn biết rõ về tình hình tài chính và tất cả những gì đang diễn ra trong trường. Tôi sợ rằng trong cuộc gặp tháng sau, sự việc sẽ còn tồi tệ hơn nữa. Thật không ngờ là lúc đó, Rocco cũng có mặt ở cuối căn phòng. Đã hơn 20 năm chúng tôi không gặp nhau. Giọng Rocco vang lên chắc nịch: "Sẽ không ai được phép giễu cợt những người đã đến đây từ vùng lân cận". Rocco còn đe dọa, nếu ai gây phiền toái cho tôi, anh ta sẽ cho người đó một bài học ở bãi đậu xe ngay sau khi buổi họp kết thúc. Máu anh hùng trong người Rocco bốc lên, làm tôi phải mất khá nhiều thời gian giải thích về tính dân chủ ở Mỹ và khuyên anh ta không nên nóng nảy như thế. Nhưng Rocco lại bảo rằng, anh ấy chỉ làm những gì cần thiết mà thôi. May mắn thay, cuộc họp kết thúc khá ổn.

Sau đó, tình cờ tôi gặp lại Sal - lúc ấy đã là trùm xã hội đen - và vệ sĩ của anh ta phía sau nhà thờ Thiên Chúa giáo. Tôi yêu cầu anh ta đừng "quan tâm" đến tôi nữa, hãy để tôi tự xoay xở. Cuối cùng anh ta cũng đồng ý. Rồi tôi kể với Sal về những đứa trẻ nghèo khổ không được học hành, anh ta đã ủng hộ một số tiền giúp bọn trẻ có cơ hội đến trường.

Không lâu sau đó, trong một lần ngồi quán rượu với một nhà quản lý lớn tuổi, tôi đã hỏi ông về kinh nghiệm quản lý. Ông ấy khuyên tôi không được để ánh hào quang che mắt, không nên mạo hiểm và phải bí mật về con đường đi của mình. Nghe ông nói, tôi lại nhớ về những điều tôi đã trải qua khi mới đi học và về những gì gia đình đã dạy tôi: không được nói thẳng chính kiến của mình và không được mạo hiểm. Nhưng nếu tôi không thể bảo vệ được các đồng nghiệp, các học sinh và bản thân mình thì tôi cũng chỉ như những gã say trong quán rượu này. Từ đó, tôi quyết đi theo con đường mình đã chọn, trở thành vị hiệu trưởng thẳng thắn nhất ở Philadelphia. Tôi dám phản đối quyền lực của bất kỳ ai, từ các Thống đốc bang đến những vị Tổng thống, ở bất kỳ đâu để có thể thực hiện bằng được những gì tôi cho là cần thiết. Điều đó đã làm cho hoạt động giáo dục trở nên hiệu quả, góp phần vào sự phát triển xã hội. Tôi đã rút ra một kết luận là nếu muốn nhận phần thưởng xứng đáng, bạn phải đấu tranh và chấp nhận mạo hiểm.

Trường của chúng tôi ngày càng lớn mạnh và nổi tiếng là ngôi trường kiểu mẫu trong vùng. Tôi cảm thấy tự hào vì nơi đây đã trở thành chỗ học tập cho tất cả mọi người, kể cả dân nhập cư của Philadelphia. Họ đến đây với mong muốn tìm được một môi trường giáo dục tốt, và có một cuộc sống tốt đẹp sau này. Bình thường nếu một người có thể ở vị trí quản lý từ năm đến sáu năm thì họ đã làm việc rất hiệu quả. Còn tôi ở Upper Darby được 16 năm rồi và đang quản lý một trong những trường điểm của thành phố. Quả thật đối với một người ghét học như tôi thì làm được những việc như thế quả không tồi chút nào. Tôi không hề có phép mầu đặc biệt gì khi cứu vớt những đứa trẻ không có cơ hội được đi học. Nhưng tôi chắc chắn một điều là khi bọn trẻ càng lớn, thách thức và khó khăn sẽ càng nhiều. Vì thế với tư cách là một nhà quản lý trường học, tôi xin đưa ra một vài ý kiến đóng góp. Tôi hy vọng nó sẽ hữu ích với các giáo viên và những người quản lý trong ngành giáo dục:

1. Chương trình học không nên xa rời thực tiễn. Nếu những gì được dạy không gắn liền với thực tế, học sinh sẽ cảm thấy không hứng thú. Điều đó đồng nghĩa với việc bạn đã thất bại. Cần tạo cho trẻ một sân chơi lành mạnh và năng động để kích thích sự phát triển trí tuệ. Chúng ta cần cố gắng tạo nên sự thay đổi về thái độ và phương pháp bằng cách để bọn trẻ làm những gì chúng thích trong khi học, chẳng hạn như để chúng tiếp cận với âm nhạc, nghệ thuật, thể thao hoặc bất cứ những gì chúng muốn và hãy cố gắng làm cho chúng có đam mê học hỏi ở nhiều lĩnh vực.

2. Người lớn nên có thái độ quan tâm chân thành và tin tưởng vào trẻ em. Trẻ em rất dễ bị cám dỗ bởi những cái xấu khi giao tiếp ngoài xã hội. Nhiệm vụ của bạn là giúp chúng phân biệt những điều tốt và xấu. Chính thái độ quan tâm và sự tin cậy của người lớn sẽ giúp trẻ em vững vàng hơn khi đối diện và vượt qua cạm bẫy.

3. Chất lượng dạy học của một trường không nên chỉ đánh giá qua điểm số và sự đến lớp chuyên cần của học sinh. Ngành giáo dục và cả xã hội cần ghi nhận sự nỗ lực của các thầy cô giáo và những người quản lý tâm huyết với nghề. Họ đã cống hiến cả cuộc đời mình để rèn dạy những thế hệ học sinh, không chỉ giỏi về kiến thức mà còn có thái độ, hành vi tốt.

4. Sự ủng hộ tích cực sẽ mang lại những điều tốt đẹp. Bọn trẻ sẽ có xu hướng trở thành những gì mà bạn thường nói về chúng. Chẳng hạn, bạn thường xuyên bảo chúng là đồ vô tích sự thì có thể chúng sẽ trở nên như thế thật. Những giáo viên giỏi sẽ không quá xét nét khuyết điểm của học sinh, trái lại họ khuyến khích trẻ hướng tới những gì chúng có thể làm được trong tương lai.

Tôi không thể cho bạn bí quyết để thành công, nhưng tôi có thể cho bạn cách để  thất bại,  đó là luôn cố gắng làm vừa lòng mọi người.

Herbert Bayard Swope

Nếu bạn cứ chằm chằm nhìn vào mặt xấu của một ai đó sẽ làm anh ta càng trở nên tồi tệ hơn. Nhưng nếu khuyến khích anh ta vươn tới những điều hay mà anh ta có thể, chắc chắn anh ta sẽ làm được.   

Johann Goethe

Những lần thất bại chính là hạt giống gieo mầm cho thành công sau này. Bạn có thể buồn nhưng đừng tuyệt vọng. 

Khuyết danh

Tài năng thường bộc lộ trong những hoàn cảnh khó khăn và ngủ yên trong hoàn cảnh thuận lợi.

Horace

Bạn bắt đầu từ đâu không quan trọng, quan trọng là kết thúc ở chỗ nào. 

Dorothy Fields & Coleman

Đừng để nỗi sợ hãi kìm hãm ước mơ mà hãy quyết tâm theo đuổi những điều tốt đẹp.

John F. Kennedy

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

Read more »

P10: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Billy Idol

"Nếu muốn nhận được phần thưởng xứng đáng, bạn phải tranh đấu và chấp nhận mạo hiểm."

Billy Idol và ban nhạc Generation X là một trong những đại diện tiêu biểu của dòng nhạc rock Vương quốc Anh. Khi nhạc rock bước vào giai đoạn thoái trào, Idol đến Hoa Kỳ và bắt đầu sự nghiệp hát solo, anh tung ra một loạt album được xếp hạng hit như Dancing with Myself, White Wedding, và Eyes Without a Face.

Bạn có muốn biết bí quyết thành công của Billy Idol là gì không? Đó không chỉ nhờ vào phong cách biểu diễn độc đáo và sự nổi tiếng trước đây, mà còn là thái độ lạc quan trước những bế tắc trong cuộc sống. 

Ở trường, không có bất cứ môn học nào làm tôi thực sự say mê, ngoại trừ môn lịch sử. Tôi có thể nhớ chính xác từng cột mốc ngày tháng và những trận chiến. Đặc biệt, việc tìm tiểu sử của các nhân vật nổi tiếng luôn gây cho tôi sự hứng thú lạ kỳ. Tôi ghét học môn hóa, ghét luôn việc làm thí nghiệm và cả những mẩu giấy quỳ. Tôi từng trả lời với giáo viên môn vật lý: "Em không muốn cố gắng", khi thầy động viên rằng học lực của tôi sẽ khá hơn nếu tôi chịu cố gắng.

Sau đó, gia đình tôi chuyển đến Luân Đôn, và tôi học trong một lớp toàn những học sinh không biết đọc. Đã vậy, giáo viên chẳng buồn ngó ngàng, quan tâm gì đến học sinh. Trước kia, tôi đã quá ngán ngẩm với việc học tập, giờ càng chán ngán bội phần khi ở trong môi trường học tập như thế. Tuy vậy, tôi vẫn không từ bỏ con đường học vấn và thi vào đại học, bởi tôi không muốn ra đời sớm.

Nhiều người cho rằng tốt nhất là nên làm việc cho cha mình nếu gia đình có cơ sở kinh doanh riêng, hoặc là làm thầy giáo. Thời đó, bạn muốn làm giáo viên cũng khó, vì không có nhiều trường để bạn xin đi dạy. Cách thứ hai không khả thi, vì thành thật mà nói, cha tôi rất khó tính và nghiêm khắc. Tôi không thể chịu nổi những nguyên tắc đầy tính răn đe của cha, dù tôi rất thương ông. Sau nhiều lần đắn đo, tôi nghĩ cách duy nhất để tôi vẫn yêu quý cha là sẽ không làm việc cho ông. 

Từ nhỏ, tôi đã mơ ước được là thành viên trong các ban nhạc Rock and Roll, nhưng tôi vẫn giữ kín hoài bão của mình. Bởi nếu tôi có nói ra cũng vô ích, đời nào cha chịu mua cho tôi cây guitar điện, ông sợ điều đó sẽ làm tôi thêm hư hỏng. Chỉ riêng bộ dạng của tôi với mái tóc để dài, mang đồ trang sức đầy mình, giao du với nhiều bạn bè, đam mê âm nhạc... đã đủ làm ông thất vọng. May thay, năm tôi lên bảy,  ông nội đã tặng cho tôi một chiếc trống có dây của Ringo Starr và khi tôi lên mười, ông cho tôi sở hữu một chiếc guitar. Chỉ bấy nhiêu cũng đủ để tôi bắt đầu "sự nghiệp ca hát". Tôi tìm được 2 - 3 đứa bạn chung sở thích, và chúng tôi rủ nhau đến một ngôi trường khác cách đó khoảng hơn 3km để thỏa mãn niềm đam mê âm nhạc, bởi ở đây học sinh có vẻ chịu chơi hơn. David Bowie và Peter Frampton cũng là học sinh của trường này.

Giai đoạn đó, tại các thành phố lớn ở Anh, đi bất cứ đâu bạn cũng có thể bắt gặp những nhóm choai choai "điên khùng" như chúng tôi. Việc làm không đủ cho mọi người, vì vậy nhiều đứa trẻ đã bỏ học ra ngoài kiếm việc để được hưởng trợ cấp từ chính phủ. Bầu không khí ảm đạm bao trùm lên hiện tại, và tương lai thì mù mịt. Sự chán nản, thất vọng lộ rõ trên gương mặt từng người ở những nơi tôi đi qua. Chính hoàn cảnh xã hội lúc đó đã trở thành khẩu hiệu của phong trào nhạc rock "Không có tương lai! Chúng tôi chán nản!".

Năm 1974, tôi học xong năm nhất đại học và về nhà nghỉ hè. Khi đó phong trào để tóc dài đã lỗi thời, tôi chuyển sang cắt ngắn rồi nhuộm đen. Tôi bắt chước David Bowie và phong cách nhạc pop. Nhìn hình ảnh mới của con trai, cha mẹ nghĩ tôi đã bình thường trở lại. Nhưng không lâu sau, tôi lại tiếp tục làm cho họ bị sốc thêm lần nữa khi tuyên bố mình sẽ nghỉ học và gia nhập nhóm nhạc rock. Cha tôi dường như không tin những điều mình vừa nghe, ông quát to: "Sau đó mày sẽ làm gì? Suốt đời mày sẽ chẳng thể kiếm được công việc nào cho ra hồn, bởi vì người ta sẽ thắc mắc mày đã làm gì suốt thời gian trước đó". Đáng buồn là cha tôi đã nói đúng. Bất kỳ nhà tuyển dụng nào sau này biết tôi đã từng tham gia nhóm nhạc rock đều phản ứng theo kiểu: "Được rồi anh bạn. Chúng tôi thích chọn những sinh viên tốt nghiệp đại học hoặc những ai không có mái tóc kỳ quặc như cậu". Suốt 2 năm sau đó, cha con tôi đã không nói với nhau lấy nửa lời.

Tôi rơi vào tình trạng bế tắc, nhưng tôi không cho rằng mình đi nhầm đường và vẫn tiếp tục theo đuổi ước mơ. Tuy thỉnh thoảng tôi cũng cảm thấy hoang mang đôi chút, vì ai ai cũng cho rằng những gì tôi đang làm rốt cuộc cũng sẽ chẳng đến đâu. Tôi cũng nhìn thấy nhiều kết cục thất bại, chứng kiến bao nhiêu ước mơ tan vỡ, nhiều ban nhạc rã đám và các thành viên phải lái taxi kiếm sống.  

Lúc đó, tôi đang tham gia nhóm The Who. Mỗi thứ Bảy chúng tôi chơi nhạc dance. Chúng tôi khai thác nhiều bài hát từ những thập niên 60, chẳng hạn như “We Gotta Get Out Of This Place”. Đó là cách khởi đầu của nhiều ban nhạc rock. Bắt đầu từ những điều bình dị, sau đó pha trộn thành một tạp chất nhiều màu, nhiều vị. Ban nhạc của chúng tôi ngoài những yếu tố trên còn thêm vào đó ít nhiều sự  cuồng nộ mà các ban nhạc rock khác không có.

Thời điểm ấy, Malcolm McLaren vừa quản lý nhóm The Sex Pistols, vừa là ông chủ một cửa hiệu bán quần áo thời trang. Và cửa hiệu này thường dùng các ban nhạc để quảng bá hình ảnh của mình. Với cách này, họ sẽ lôi kéo những người trẻ, các fan hâm mộ đến với cửa hiệu. Đối thủ cạnh tranh trực tiếp của cửa hiệu này là Acme Attractions. 

Acme cũng muốn thành lập ban nhạc để quảng bá cho cửa hiệu của mình. Ông ta mời tôi đến để thu âm thử. Trong phòng chờ, ngoài tôi ra còn có hai tay guitar khác nữa, nhìn qua biết ngay dân rock and roll. Nhìn lại cách ăn vận của mình, tôi trông như anh chàng tỉnh lẻ quê mùa. Hai người này đã từng tham gia nhiều ban nhạc khác nhau. Còn tôi lúc này chỉ mới ký được một hợp đồng biểu diễn và thậm chí chưa được nhận tiền công. Họ nhìn tôi và nở nụ cười lộ rõ vẻ chế giễu, điều đó khiến tôi cảm thấy lúng túng. Bước vào phòng thu, tôi cố gắng thể hiện khả năng của mình một cách tự nhiên. Acme nhận xét khả năng biểu diễn của tôi không khá lắm, nhưng bù lại tôi có nhiệt huyết và niềm đam mê. Năm phút sau, Acme thông báo tôi được ký hợp đồng và từ chối hai anh chàng nọ. Thật không thể diễn tả hết cảm xúc của tôi lúc đó, tôi cảm thấy sung sướng đến tột cùng, tưởng chừng không còn gì có thể làm tôi hạnh phúc hơn.

Công việc của tôi không chỉ đơn giản là biểu diễn trong một ban nhạc nào đó, khuyếch trương tên tuổi của một nhãn hiệu nào đó, mà nó còn có sự tác động lên cộng đồng. Chelsea, sau đó là Generation X, là những cuộc chinh phục mà tôi sẽ theo đuổi. Đối với những ban nhạc công kích lối sống và những công việc buồn tẻ, tương lai họ xem ra không mấy sáng sủa. Dường như cố tình làm cho mọi việc thêm tồi tệ, nhóm The Sex Pistol quậy phá tưng bừng qua những nơi họ đến lưu diễn. Chẳng mấy chốc, các nhóm nhạc rock đều bị cấm biểu diễn, vì thế chúng tôi rút về Soho, lập câu lạc bộ cho riêng mình. Câu lạc bộ nhanh chóng lớn mạnh với 500 thành viên, trong khi khuôn viên chỉ đủ sức chứa 200 chỗ ngồi. Thấy chúng tôi ngày càng phát triển, các câu lạc bộ khác tìm cách ngăn cản chúng tôi quảng bá. Mặc dù vậy, họ thừa biết chúng tôi cũng sẽ có cách thoát khỏi tình trạng đó. Danh tiếng chúng tôi ngày càng vang xa, và rồi ai cũng muốn ký hợp đồng với chúng tôi. Kể từ đó, dòng nhạc rock bùng nổ khắp nơi.

Dù nhận được rất nhiều lời mời ký hợp đồng, nhưng chúng tôi chưa vội đồng ý. Thế là giá trị các hợp đồng mời chào cứ tăng lên, từ 10.000 lên đến một triệu bảng Anh, lúc đó chúng tôi mới đặt bút ký.

Chúng tôi cũng khá thành công trong việc tiêu thụ những đĩa nhạc của mình. Đang trên đà thành công, đến năm 1980, chúng tôi gặp rắc rối với người quản lý và buộc phải đổi tên nhóm thành GENX. Vụ việc này đã khiến sự nghiệp chúng tôi xuống dốc, album mới ra đời nhưng chẳng ai mua. Thời hoàng kim kết thúc, nhóm chúng tôi tan rã.

Năm 1982, tôi đến New York, đổi tên từ Idle thành Idol. Nhưng các nhóm nhạc rock không còn thu hút khán thính giả như trước. Nhóm The Ramones vật vã để tồn tại. Ngay cả nhóm Blondie cũng giải tán. Mọi thứ đều trở nên u ám, kể cả sự nghiệp của tôi.

Ròng rã sáu tháng trời, tôi không thể sáng tác được ca khúc nào, không giao du với ai. Tôi nhớ lại lời cha nói và thấy rằng cha mẹ tôi đã đúng khi dự đoán về tương lai của tôi.

Đêm nọ, lúc lang thang một mình trong một quán bar ở New York, tôi được chứng kiến một cảnh tượng thật thú vị. Khi những giai điệu sôi động của bản “Dancing with Myself” vang lên, tất cả những thanh thiếu niên xô bàn ghế ra sàn nhảy. Họ nhảy nhót thật sôi nổi. Trước khung cảnh nhộn nhịp đó, tôi hiểu mình cần phải làm gì. Tôi sẽ tạo nên một Generation X thứ hai, nhưng theo phong cách của tôi. Tôi sẽ tiếp tục đeo đuổi đến cùng những gì tôi đã lựa chọn.

Tôi hoàn tất bản “Mony, Mony” và đưa cho người quản lý xem. Ai cũng đồng tình ủng hộ. Bản nhạc mới được thu âm vỏn vẹn chỉ trong hai tuần tại L.A. Sau đó, tôi đến quán bar hôm trước ở New York và đưa đĩa nhạc cho một DJ. Nếu như vài phút trước sàn nhảy khá im ắng, thì khi bản “Mony, Mony” nổi lên, sàn nhảy chật cứng người.

Tôi cảm thấy hạnh phúc và an ủi phần nào khi trong những lúc bi đát nhất của sự nghiệp, vẫn có một số người đặt niềm tin nơi tôi. Điều đó giữ cho tinh thần tôi luôn vững vàng, cho đến khi tôi tìm lại sự tự tin vốn có. Chẳng bao lâu, những ca khúc của tôi được phát sóng trên MTV và cả trên đài phát thanh nữa. Bốn năm sau khi đến Mỹ, tôi đã có được một album được sắp hạng top ten. Và bây giờ, tôi được mọi người chính thức công nhận là nghệ sĩ dòng nhạc rock chủ đạo. Ngay cả cha tôi cũng đến thăm và chúc mừng tôi.

Sau những thăng trầm của đời mình tôi nhận ra một điều rằng, những thất bại có lúc tưởng chừng làm tiêu tan sự nghiệp của tôi lại là một động lực thúc đẩy tôi vươn tới. Dù cho trường lớp và các môn học có làm tôi chán ngán và buồn tẻ, nhưng chính chúng đã dọn đường cho tôi đến với âm nhạc và thành công như ngày nay. Nếu tôi không gặp những trục trặc trên cuộc hành trình của mình, có lẽ mãi mãi tôi sẽ không bao giờ có được những trải nghiệm quý giá.

Tôi có một niềm tin mãnh liệt vào dòng nhạc mình đang theo đuổi. Nếu không can đảm và quyết tâm theo đuổi ước mơ của mình, có thể giờ đây tôi đã trở thành một nhân viên gương mẫu như mong muốn của cha, ngồi sau chiếc bàn giấy và ghi hóa đơn bán hàng hết ngày này qua ngày khác. Tôi không hối hận khi chọn cho mình một lối sống mà ở đó, khi vượt qua được những cay đắng, tôi có thể tận hưởng trọn vẹn niềm hạnh phúc.

Nếu cuộc sống không cho bạn những giấc mơ, bạn hãy làm nên giấc mơ của mình. Nếu không tin vào việc bạn đang làm, hãy dừng lại và tập trung vào những việc bạn thực sự có niềm tin.

Người ta thường gặp thất bại vì làm việc không có mục đích chứ không phải vì họ thiếu khôn ngoan.

Billy Sunday

Những lúc rơi vào tình huống khó khăn, tôi mới có cơ hội mở mang tầm mắt và trải rộng lòng mình. 

Myla Kabat-Zinn

Đừng bao giờ từ bỏ những việc bạn thực sự muốn làm. Nơi nào có tình yêu và sự hứng khởi, nơi đó không có chỗ cho những thất bại. 

Ella Fitzerald

Đừng khóc khi mặt trời đi mất, bởi nước mắt sẽ ngăn bạn chiêm ngưỡng những vì sao. 

Violeta Parra

Bí quyết của thành công đó là: sự chuẩn bị chu đáo, luôn chăm chỉ làm việc và biết học hỏi từ những thất bại.

Colin Powell

Vinh quang chỉ đến với những ai biết kiên trì.

Persius

Hãy để ý con rùa xem, nó chỉ tiến tới khi nào nó thò đầu ra ngoài.

James Bryant Conant

Nguồn: Vượt lên chính mình 2- First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

Read more »

P07: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Guy Gabaldon

"Để có được một tinh thần mạnh mẽ, bạn cần phải trải qua một quá trình khổ luyện."

Trận chiến giành lại hòn đảo Saipan do quân Nhật chiếm đóng ngày 7 tháng 7 năm 1944 trong Chiến tranh thế giới thứ hai ở Thái Bình Dương là một trận khó quên trong lịch sử. Nó như một truyền thuyết về anh lính binh nhì can đảm Guy Gabaldon, một lính thủy đánh bộ.

Với vốn từ tiếng Nhật "đường phố", một khẩu súng cacbin, đơn độc mình anh đã chiêu hàng được hơn 1.500 binh lính Nhật. Về sau, câu chuyện này được dựng thành phim Hell to Eternity. Từ chỗ có một tuổi thơ bất hạnh, tứ cố vô thân, Guy Gabaldon trở thành người hùng trong mắt nhiều người – kể cả những người từng là tù binh của anh.

Từ năm 10 tuổi, tôi đã sống lang thang trong những khu nhà ổ chuột ở Los Angeles. Đánh giày là công việc thường ngày của tôi ở phố Skid Row - nơi dành cho một đứa trẻ vô gia cư như tôi, cùng những kẻ nghiện rượu… nói chung là những người thuộc đủ mọi tầng lớp cặn bã của xã hội.

Skid Row những năm 30 của thế kỷ XX là nơi mà bạn có thể học hỏi được rất nhiều điều. Ở đây, một đứa trẻ 10 tuổi có thể tiếp thu được sự gan dạ và lì lợm từ những tay đấm quyền Anh, các cô gái điếm và cả những người lương thiện. Ngoài việc đánh giày ra, đôi lúc tôi còn làm các việc vặt giúp những cô gái điếm và thỉnh thoảng họ có giúi cho tôi vài xu lẻ. Để đi lại, tôi thường nhảy lên những xe tải chở đầy hàng hóa hoặc đu lên đầu các toa xe lửa. Mặc dù đôi lần cũng bị cảnh sát tóm, nhưng tôi vẫn có cách để thoát thân.

Những năm tháng sống lây lất trên đường phố đã dạy tôi những bài học mà không nơi nào tôi có thể học được. Sống trong môi trường đó, nếu khéo léo xoay xở bạn mới tồn tại được. Năm 13 tuổi, tôi chuyển sang Barrio, thuộc phía đông Los Angeles, và vẫn tiếp tục sống trong cảnh tương lai mờ mịt. Đến năm 15 tuổi, tôi đến ở Little Tokyo, khu dành cho người Nhật.

Không hiểu sao tôi thích tất cả những thứ có liên quan đến người Nhật, từ thức ăn đến những câu chuyện kể về các võ sĩ samurai truyền thống, những thiếu nữ Nhật xinh xắn, và cả niềm tự hào, kiêu hãnh lẫn sự kiên định trong mọi việc họ làm. Cuối cùng, tôi cũng đã có được một mái ấm đúng nghĩa khi dọn đến ở với gia đình Nikano. Hàng ngày, tôi giúp những người anh em nuôi giao báo cho người Nhật quanh khu nhà tôi ở. Tôi giúp mẹ nuôi trông nom cửa hàng bán hoa tươi. Tôi còn được họ cho đi học tại trường của người Nhật, học viết chữ kana (bộ ký tự tiếng Nhật), học tiếng kanji (chữ Nhật, viết với gốc từ Hán). Mặc dù rất thích nói tiếng Nhật, nhưng tôi nói không được mạch lạc lắm. Để chỉ tôi cách viết chữ kata-kana, anh nuôi tôi, Lyle, có thể dành cho tôi hàng giờ. Không chỉ thế, khi hòa mình trong môi trường của người Nhật, tôi đặc biệt say mê những truyền thuyết về các chiến binh samurai. Không ngờ nhiều năm sau đó, tôi đã thu phục được rất nhiều "những chiến binh Samurai quả cảm", đội  binh tinh nhuệ nhất của Nhật hoàng Hirohito.

Năm 17 tuổi, tôi gia nhập vào Hải quân. Với chiều cao 1m62, cân nặng 57 kg, và bị thủng màng nhĩ nên tôi bị loại ngay từ đầu. Đó là nỗi thất vọng lớn nhất thời niên thiếu của tôi.

Sau đó, tôi tình cờ đọc được mẩu quảng cáo cần tuyển thông dịch viên tiếng Nhật cho quân chủng lính thủy đánh bộ. Mặc dù biết khả năng nói tiếng Nhật của mình còn hạn chế, nhưng tôi vẫn quyết định cho mình cơ hội. Vì đang rất cần thông dịch viên, nên họ đồng ý nhận tôi ngay, bỏ qua cả khiếm khuyết về lỗ tai thủng của tôi.

Làm phiên dịch không được bao lâu, họ lại điều tôi ra chiến trận. Tôi được đưa đến tổ súng cối 81 ly. Sau đó, tôi được đào tạo trở thành lính trinh sát và gia nhập vào quân đoàn đánh chiếm đảo Saipan.

Khi lên đến đảo, tôi quyết định đi trinh sát một mình, và ngay khi đó tôi đụng độ cùng lúc với 3 người lính Nhật. Tôi nói với họ: "Te o gaete" (giơ tay lên). Đây có lẽ là lần đầu tiên tôi nói với quân địch bằng tiếng Nhật. Thấy một trong 3 tên loay hoay với khẩu súng trường, tôi liền nổ súng vào hắn trước. Hai tên còn lại hạ súng xuống, tôi thuyết phục rằng sẽ không làm hại nếu họ chịu nghe lời tôi. Họ là những tù binh đầu tiên của tôi khi khởi nghiệp nhà binh. Lúc đó, tôi cảm thấy rất vui, bởi tôi đã làm tốt hơn cả nhiệm vụ. Thế nhưng, khi ra trình diện trước viên đại úy, ông ta đã cho tôi một tràng thuyết giảng về những nguyên tắc trong quân đội, vì tôi đã tự ý ra ngoài một mình và lệnh cho tôi không được tái phạm thêm lần nào nữa. Nhưng ngày hôm sau, tôi lại tiếp tục đi ra ngoài và mang về thêm 12 tù binh nữa. Lần này, viên sĩ quan chỉ huy xử sự hoàn toàn khác. Từ tù binh, chúng tôi đã khai thác được những thông tin cực kỳ quan trọng. Cấp trên cũng đã nhanh chóng đồng thuận với hành động của tôi. Có lẽ, đây chính là sự khởi đầu tốt đẹp cho "hoạt động độc lập" của tôi trên đảo Saipan.

Sáng ngày 8 tháng 7 năm 1944, tôi đưa hai tù binh lên một ngọn núi và cố gắng giảng giải, thuyết phục họ, bảo rằng nếu chống cự, chắc chắn họ sẽ không thoát khỏi cái chết. Tôi còn nói thêm, nếu họ vẫn tiếp tục cuộc chiến, trước sau gì họ cũng không thoát những nòng súng sắp sửa khai hỏa của chúng tôi. Không những thế, tôi còn chỉ cho họ thấy những chiếc tàu của chúng tôi đang neo đậu ngoài khơi, chờ lệnh nổ súng vào những nơi trú ẩn của quân Nhật. "Tại sao các anh phải chết trong khi các anh vẫn còn lối thoát với không ít điều kiện ưu đãi? Các anh đưa người của mình đến chỗ chết, như thế không đúng với luật quân đội Bushido của các anh.”

Vướng mắc tôi gặp phải là làm sao cho những người này hiểu chúng tôi sẽ không tra tấn hay giết hại họ, mà sẽ đối xử tử tế cũng như sẽ trả họ về Nhật sau khi cuộc chiến kết thúc. Mặc dù tôi biết rất rõ luật Bushido, nó buộc họ phải tự sát chứ không được đầu hàng vì đầu hàng là hành động hèn nhát. Đó chính là điểm mấu chốt khó tháo gỡ nhất. Nếu tôi không thể thuyết phục được họ, có lẽ tôi cũng chẳng có cơ may sống sót. Tôi biết có hàng trăm binh lính thiện chiến của quân địch đang ẩn nấp đâu đó và nếu họ rượt đuổi, giỏi lắm tôi chỉ có thể hạ được 2 đến 3 tên trước khi bị họ bắn gục. Liệu tôi có thể vượt qua được? Cho đến phút này tôi vẫn gặp may, nhưng cơ may để thuyết phục những cảm tử quân của Nhật đầu hàng là vô cùng hiếm hoi. Sau một hồi thuyết phục, một tù binh đi xuống những hang bên dưới để thuyết phục đồng đội. Một ở lại cùng tôi, vì anh ta nghĩ rằng mình không đủ khả năng thuyết phục.

Một lúc lâu sau, người kia quay lại cùng với 12 binh lính khác, người nào cũng kè kè súng bên mình. Trước tình cảnh đó, tôi cảm giác dường như mình đang bị bao vây. Tôi nghĩ thầm, có khi nào đến lượt tôi sẽ trở thành tù binh của những binh sĩ cuồng tín này không.

Nhưng họ không tỏ thái độ gì. Tất cả đứng trước mặt tôi, chờ xem tôi sẽ phản ứng thế nào. Nếu nổ súng, tôi hiểu tính mạng của mình cũng chẳng được bảo toàn. Tôi giữ thái độ bình tĩnh, không tỏ vẻ bối rối hay hoảng sợ. "Dozo o suwari nasai!" (Mời ngồi!). Tôi tỏ vẻ mình đang là người kiểm soát tình thế. Đây là lần đầu tiên tôi nghĩ mình còn quá trẻ để chứng tỏ uy quyền của một người lính. Nhưng tôi không còn cách nào khác. Tôi mời họ hút thuốc, cố gắng giữ bình tĩnh và sự can đảm vốn có của mình. "Heitai – san!" (Xin chào những binh sĩ đồng nghiệp!). Sau đó, tôi nói liền một hơi: "Tôi đến đây để trao cho các bạn thông điệp của tướng quân ‘Mad’ Smith, vị tướng phụ trách khu vực Marianas. Từ lâu, ngài Smith đã ngưỡng mộ lòng dũng cảm của các bạn nên ra lệnh chúng tôi đưa các bạn  - các binh lính còn lại sau cuộc tấn công Gyokusai ngày hôm qua - đến nơi an toàn. Hành động của các bạn sẽ được ghi vào lịch sử. Tướng quân của chúng tôi bảo đảm rằng các bạn sẽ được đưa tới Hawaii an toàn, được ở những nơi có đầy đủ tiện nghi cho đến khi chiến tranh kết thúc. Lời nói của tướng quân chúng tôi là lời hứa danh dự. Ông ấy không muốn bất cứ người nào phải đổ máu vô ích".

Đa phần những lính Nhật này không biết tướng Smith là ai, nhưng qua sự quan sát của mình, tôi nhận thấy họ có vẻ rất tôn trọng những vị tướng quân. Tôi bảo rằng với hỏa lực mạnh, Hải quân Hoa Kỳ có thể tiêu diệt hết bọn họ. Vừa nói tôi vừa chỉ cho họ xem hàng trăm con tàu đang đậu ngoài khơi. Lúc này, trong toán quân bắt đầu nổi lên những tiếng xì xào. Tranh thủ giây phút đó, tôi cố gắng thuyết phục họ - hoặc sống, hoặc "Vĩnh biệt, mẹ thân yêu".

Khi chỉ huy nhóm, một trung úy, nhoài người nhận lấy điếu thuốc từ tay tôi, nét mặt mọi người mới dần dãn ra. Một số đứng yên tại chỗ, một số đi loanh quanh ở khu vực gần đó. Tôi nói chuyện với họ bằng những mẫu câu tiếng Nhật học được ở Los Angeles: "Warera Nihonjin toshite hazukashii koto o shitara ikemasen" (Là người Nhật chúng ta không nên phạm phải một hành vi nào đáng hổ thẹn). Họ bật cười, có lẽ họ cười vì cách phát âm ngọng nghịu của tôi. Hẳn bọn họ biết tôi không phải là người Nhật.

Viên sĩ quan chỉ huy hỏi, liệu những bệnh xá ở căn cứ của chúng tôi có được trang bị đầy đủ không. "Ôi trời đất ơi!" – suýt nữa tôi bật to thành tiếng trong nỗi vui mừng – vậy là họ đã chấp nhận lời đề nghị của tôi! Không bỏ lỡ cơ hội, tôi nói ngay: "Bệnh xá của chúng tôi có đầy đủ phương tiện, và cả những bác sĩ giỏi". Nghe xong, viên sĩ quan quay ra nhìn chằm chằm vào những chiếc tàu đang neo cách xa vách núi chỉ chừng trăm mét. Anh ta hiểu rằng, nếu chống cự tất thảy đều phải chết, kể cả tôi. Nhưng qua thái độ của viên chỉ huy, tôi nhận thấy anh ta chưa muốn chết. "So da yo! Horyo ni naru!" (Được, chúng tôi đồng ý là tù binh của bạn), anh ta nói. Tôi thở phào nhẹ nhõm: "Cuối cùng thì các bạn cũng đồng ý. Thật tuyệt vời!".

Viên chỉ huy bảo bốn người ở lại cùng tôi rồi dẫn những người khác leo lên vách núi. Trong khi ngồi chờ những người kia quay lại, chúng bắt chuyện với nhau. Những người lính ấy kể cho tôi nghe về gia đình, quê hương họ và đủ thứ chuyện linh tinh khác. Về phần mình, tôi kể cho họ nghe về cuộc sống của tôi với những gia đình người Nhật ở California, và tình cảm đối với những người đã cưu mang tôi. Tôi nói với họ, rằng cả tôi và họ đều là những binh lính, đều phải tuân theo mệnh lệnh, mặc dù bản thân mình chẳng liên quan gì nguồn gốc và mục đích của cuộc chiến tranh này. Họ tỏ vẻ đồng tình với những suy nghĩ của tôi. Tôi chia sẻ với họ những điếu thuốc mình mang từ Mỹ sang cũng như khẩu phần ăn tôi mang trong ba lô, họ có vẻ rất thích.

Chưa đầy một giờ sau, viên sĩ quan cùng với hơn 50 binh sĩ khác nữa cùng xuất hiện. Trong thoáng chốc, tim tôi như muốn nhảy ra khỏi lồng ngực. Tôi cảm thấy mình thật đơn độc trong cuộc chiến này. Tất cả mọi người ngồi đối diện với tôi. Trông họ không có vẻ gì là kẻ bại trận. Vẻ tự hào lẫn nghiêm túc thể hiện rõ trên nét mặt từng người lính, như thể họ chưa hề có quyết định đầu hàng. Trong tình huống đó, tôi luôn nhắc nhở mình phải giữ vững phong thái tự tin, một trong những phẩm chất quan trọng mà người lính cần phải có. Viên chỉ huy lên tiếng: "Chúng tôi còn khoảng vài trăm người nữa ở phía dưới kia, một số không phải là binh lính và một số thì bị thương. Tôi muốn có thuốc để chữa trị cho những người bị thương". Tôi lấy gói thuốc bột sulfat đưa cho anh ta xem và nói chúng tôi có gấp nhiều lần như thế tại căn cứ. Anh ta yêu cầu nước uống và thuốc men cho những trường hợp khẩn cấp. "Hãy kiên nhẫn", tôi đáp, "Tôi hứa danh dự với anh là một khi anh tập trung người của anh lại đầy đủ ở đây, tôi sẽ liên lạc ngay với chỉ huy của tôi".

Những binh lính Nhật từ từ rời khỏi nơi ẩn nấp. Những hàng người dài dằng dặc. Trời ạ, bọn họ có cả thảy bao nhiêu người đây? Nếu họ bất ngờ nổi loạn, có lẽ tôi sẽ quăng súng và tháo chạy mất thôi. Tôi ra lệnh tách những người không phải là binh lính sang một bên, và để những người bị thương qua một khu vực riêng. Có nhiều người bị thương khá nghiêm trọng, nhưng ánh mắt họ vẫn hừng hực lửa chiến đấu. Đa số họ muốn chờ tôi thực hiện lời hứa của mình, nhưng một số người trẻ tuổi hơn dường như không muốn đầu hàng. Họ yêu cầu thức ăn, nước uống, và chăm sóc y tế. Tình huống trở nên khá bất ổn và căng thẳng. Nếu không chuẩn bị kịp thời, có lẽ họ sẽ giết tôi trước rồi sau đó lại rút vào các hang động. Tôi cần sự hỗ trợ ngay lập tức. 

Một vài lính thủy của chúng tôi đang mai phục trên ngọn đồi, vì vậy tôi bảo một trong những tù binh của mình cởi áo ra và móc áo lên một nhánh cây rồi vẫy vẫy. Đồng đội tôi nhìn thấy liền chạy đến bằng xe jeep, còn một số khác chạy bộ theo sau. Có hàng trăm lính thủy đã đến hiện trường. Họ xăng xái giúp tôi chuyển những binh lính bị thương nặng đến khu điều trị và sau đó phụ tôi làm một số việc khác nữa.

Thật không ngờ, chỉ đơn độc một mình, anh binh nhì như tôi đã bắt giữ được hơn 1.500 binh lính và dân sự từ một đạo quân cuồng tín nhất trên thế giới! Quả là một điều kỳ diệu. Tôi chưa từng nghĩ mình sẽ làm được như thế!

Mọi người có thể ngạc nhiên tự hỏi vì sao tôi có thể gan lì trước sự khốc liệt của chiến tranh như vậy, trong khi tôi chỉ là một cậu bé chưa qua khỏi tuổi 18. Là người gốc Mehico, mồ côi từ bé, sống lang thang ở khu Skid Row và làm công việc đánh giày để kiếm sống... đó là những tiền đề để tôi có thể trở thành cậu bé hư hỏng. Nếu không vì mục tiêu chiến đấu cho tổ quốc mà tôi đã lựa chọn ngay từ đầu, hoặc nếu không được nuôi nấng bởi các gia đình người Mỹ gốc Nhật, tôi không biết liệu mình có cơ hội để làm một việc tưởng chừng quá sức như vậy hay không. Nếu chẳng may phải lớn lên trong khu ổ chuột, bạn có hai con đường để đi, một là bạn chọn trở thành người tốt và hai là làm người xấu. Còn tôi, tôi quyết định lèo lái con thuyền của cuộc đời mình đi theo hướng tích cực.

Phần thưởng cho sự chịu đựng gian khổ chính là những kinh nghiệm bạn thu được. 

Aeschylus

Bất hạnh là liều thuốc thử phẩm chất của con người.

Seneca

Con người là tập hợp những nỗ lực của chính mình.

S.Young

Hoài nghi là một tên phản bội, bởi nó khiến bạn sợ hãi không dám liều mình, vì thế bạn đánh mất cơ may thành công của mình. 

William Shakespeare

Những người dám liều lĩnh là những người mà bạn sẽ thua họ.   

John Scully

Người khôn ngoan nhất không phải là người gặt hái được nhiều thành công, mà là người biết biến thất bại thành những lợi thế nhất định. 

Richard R. Grant

Bạn chỉ có thể thắng nếu bạn dám đương đầu với thất bại. 

Rocky Aoki

Khi học trò đã sẵn sàng, thầy giáo sẽ xuất hiện. 

Ngạn ngữ cổ Trung Hoa

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

Read more »

P08: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Joan Borysenko

"Một khi bạn chịu thay đổi cách tư duy, cuộc đời bạn chắc chắn sẽ thay đổi."

Joan Borysenko không chỉ là một giáo sư tiến sĩ nổi tiếng về y học và tâm linh, bà còn là nhà nghiên cứu sinh vật học tại Đại học Y Harvard.

Không chỉ thế, Joan Borysenko còn được nhiều người biết đến qua những quyển sách như:  Minding the Body, Mending the Mind và A Woman’s Book of Life.

Dân gian hay nói rằng, nếu cuộc sống ưu ái bạn bao nhiêu thì nó cũng sẽ lấy lại của bạn bấy nhiêu. Thật vậy, tuy khá thành công trong sự nghiệp, nhưng Borysenko lại không may mắn trong cuộc sống đời thường. Hôn nhân tan vỡ, một tai nạn xe hơi  làm bà suýt mất mạng, thêm vào đó Borysenko phải gánh chịu gánh nặng tâm lý khi người cha tự vẫn...

Những người có cá tính mạnh thường xem khủng hoảng, thách thức là yếu tố khẳng định sự tồn tại của mình. Chính tôi đã từng chứng kiến sự thể hiện tính cách đó ở đứa con trai 14 tuổi của mình khi 4 mẹ con tôi chèo thuyền ở Scituate, Massachusetts.

Tôi tưởng tượng tình huống xấu nhất sẽ xảy ra "Có thể chúng ta bị mắc kẹt ở đây suốt đêm". Nhưng Justin đã hùng hồn tuyên bố "Con sẽ cứu cả nhà". Nó đưa mẹ và hai em đi bộ lên bãi cát rồi bắt đầu kéo con thuyền đi dọc theo bờ cho đến khi thuyền vượt qua được chỗ nước nông. Thái độ của Justin là một minh chứng điển hình cho tinh thần mạnh mẽ. Còn tôi thì không.

Những người có cá tính mạnh luôn ý thức rằng, có thể họ không kiểm soát được những chuyện xảy ra với mình, nhưng họ có thể kiểm soát bản thân trước mọi việc.

Những người có tinh thần mạnh mẽ tin là ngay trong những biến cố đau thương nhất vẫn tồn tại một ý nghĩa tốt đẹp nào đó. Nói như thế không có nghĩa là họ chỉ nhìn cuộc sống một cách chủ quan phiến diện, mà tận trong sâu thẳm họ luôn tồn tại những ý nghĩ tích cực. Họ hiểu rằng sau cơn mưa bầu trời sẽ thôi u ám và mặt trời lại tiếp tục chiếu sáng.

Năm 1975, cha tôi tự kết thúc cuộc đời mình. Điều đó khiến tôi không những cảm thấy đau khổ, mà còn mang nặng cảm giác tội lỗi. Là một nhà sinh vật học chuyên nghiên cứu về bệnh ung thư, lẽ ra tôi có thể làm tốt hơn để có thể giúp cha vượt qua quá trình điều trị khó nhọc ấy.  Nếu làm được những việc đó, cả tôi và ông sẽ thấy được an ủi phần nào. Đằng này...

Bỏ công việc ở phòng thí nghiệm, tôi lao vào nghiên cứu dược phẩm. Sau đó, tôi mở phòng khám thể chất và tư vấn tâm lý cho bệnh nhân tại một trong những bệnh viện thực tập của trường Đại học Y Harvard. Tôi nỗ lực hết mình trong việc giúp đỡ bệnh nhân và thân nhân của họ vượt qua những căn bệnh luôn chực chờ cướp đi mạng sống quý báu của họ.

Tôi có một người bạn cũng từng trải qua chuyện tương tự, cô ấy bị mất con trai trong một tai nạn xe hơi. Để có thể tiếp tục sống sau mất mát lớn lao đó, cô tìm đến những người có hoàn cảnh như mình, giúp đỡ họ vượt qua nỗi đau bằng kinh nghiệm của bản thân.

Chuyên gia tâm thần học Viktor E. Frankl, người sống sót sau nạn thảm sát người Do Thái, khẳng định rằng, chúng ta hoàn toàn có đủ sức chịu đựng hoàn cảnh không may mắn mà không hề tuyệt vọng. Tuy nhiên, tinh thần mạnh mẽ không phải tự nhiên mà có. Chúng ta cần phải trải qua một quá trình rèn luyện. Khi buộc phải đương đầu với những tình huống căng thẳng, bạn hãy để ý đến cách phản ứng của mình. Bạn có quan trọng hóa vấn đề hay không? Bạn luôn nghĩ mình không đủ khả năng để giải quyết bất cứ chuyện gì ? Bạn thường tự dằn vặt mình? Sau những quan sát đó, tôi cho rằng, bạn đã đủ sức để có những phản ứng tích cực hơn.

Hãy dành thời gian quan tâm đến bản thân mình nhiều hơn. Khi bị stress, chúng ta thường bỏ quên những thói quen tốt của mình. Thực tế, đó lại là lúc chúng ta cần đến chúng nhất. Cho dù bạn đang gặp phải vấn đề gì chăng nữa, hãy giữ thói quen ăn uống điều độ, duy trì luyện tập thể thao, và luôn ngủ đủ giấc. Không nên chỉ chú tâm vào việc khôi phục thể chất, tâm hồn bạn cũng cần được quan tâm không kém.  Hàng ngày, nên dành thời gian  làm những việc bạn thực sự yêu thích, có thể là đi dạo trong công viên, nghe nhạc, hoặc cuộn tròn trên giường với cuốn sách trong tay.

Nếu bạn không có những mối quan hệ thân thiết, hãy tham gia vào các hoạt động xã hội. Chia sẻ vấn đề của bạn với bạn bè và các thành viên trong gia đình là phương cách hữu hiệu để giải phóng bạn khỏi những áp lực.

Tập thói quen bày tỏ lòng biết ơn cuộc sống bằng cách mỗi sáng thức dậy hay mỗi tối trước khi ngủ, bạn hãy dành ra ít phút để chiêm nghiệm về năm điều tốt đẹp nhất mình đang được hưởng. Lúc đó, bạn sẽ nhận ra được những điều kỳ diệu mà cuộc sống đã ban tặng cho bạn, thay vì cứ mãi quay cuồng với những gánh lo đang trĩu nặng trên vai.

Khi những suy nghĩ của bạn có mục đích, bạn đã được xếp vào nhóm người mạnh mẽ. Những người này xem thất bại là một trong những con đường dẫn đến thành công. 

James Allen

Hãy biến vết thương lòng thành những bài học có ý nghĩa.

Oprah Winfrey

Hướng tới tương lai mà chỉ dựa vào quá khứ, chẳng khác nào lái xe mà cứ chằm chằm nhìn vào kính chiếu hậu.

Herb Brody

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

---

Mark Victor Hansen

"Thất bại chính là nguồn cảm hứng và động lực thôi thúc tôi hoàn thành mục tiêu."

Là người có biệt tài giúp người khác điều chỉnh quan điểm sống đúng đắn và tích cực, Mark Victor Hansen cùng với người đồng sự Jack Canfield đã cho ra đời những tập truyện ngắn rất nổi tiếng mang tựa đề Chicken Soup for the Soul (đã xuất bản tại Việt Nam với tên gọi Hạt giống tâm hồn).

Ông được tạp chí Time gọi là "Hiện tượng của thập niên". Người được coi là lạc quan trong từng hơi thở và là bậc thầy trong việc động viên và khích lệ người khác này cũng đã từng lâm vào cảnh trắng tay và tuyệt vọng…

Năm 1974, lúc đó tôi chỉ mới 26 tuổi, đang điều hành một doanh nghiệp lớn chuyên cung cấp mái lợp ở New York. Công việc làm ăn đang xuôi chèo mát mái thì lệnh cấm vận dầu mỏ của Chính phủ được ban ra, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc của chúng tôi, bởi nguyên liệu chủ yếu để sản xuất mái lợp là nhựa PVC, một sản phẩm hóa dầu. Mọi thứ đột ngột bị đảo lộn, chỉ sau 48 tiếng đồng hồ, tôi mất trắng 2 triệu đô la.

Từ một doanh nghiệp thành đạt bỗng chốc trở thành tay trắng! Biến cố xảy ra quá bất ngờ, khiến tôi bị sốc và có ý định tự tử. Tôi nằm bất động trên giường. Cả ngày, tôi giam mình trong bốn bức tường, không muốn bước ra ngoài nửa bước. Tôi cũng không thiết gì đến chuyện ăn uống, chỉ muốn trốn đến một nơi càng xa càng tốt.

Nước Mỹ lúc ấy đang rơi vào thời kỳ suy thoái, và tôi cũng ở trong tình trạng tương tự. Tôi không nhìn thấy tín hiệu lạc quan nào ở phía trước. Ngày nào báo chí cũng đăng ra rả những chuyện sai lầm, hành vi tội lỗi... khiến tôi không thể thoát ra được những suy nghĩ tiêu cực đang ngày một ăn sâu vào tâm trí. Một khi những suy nghĩ đó chiếm lĩnh đầu óc bạn, nó sẽ biến hành động của bạn cũng trở nên tiêu cực. Nhưng nếu tầm nhìn của bạn đạt đến mức cao hơn, thoáng hơn, rộng hơn thì lúc đó suy nghĩ của bạn sẽ tích cực hơn. Bởi bạn nhận thức được rằng, sự suy thoái không bao trùm lên tất cả, nó chỉ diễn ra ở lĩnh vực nào đó mà thôi. Khi đó, bạn sẽ lấy lại được trạng thái thăng bằng.

Tình cờ, tôi được nghe cuộn băng ghi âm mang tựa đề Are you the Cause or Are You the Result?  của Cavett Robert, một bậc thầy về diễn thuyết, người đã sáng lập Hiệp hội các nhà diễn thuyết Hoa Kỳ. Tôi nghe đi nghe lại cuốn băng này cả thảy 287 lần. Trong  đó, Cavett đặt câu hỏi: "Bạn là sinh vật được sinh ra theo một số điều kiện nhất định hay bạn là người tạo ra mọi chuyện?".

Trí não con người về mặt cơ bản là một hệ thống rất đơn giản. Như Bill Gates từng khẳng định: "Nó là một hệ nhị phân, gồm những con số 1 và 0". Còn Cavett giải thích, phải biến những gì ta hấp thụ thành một kết quả tích cực. Chưa một cuốn sách hay bài nói chuyện nào gây xúc cảm mãnh liệt và giúp tôi sáng tỏ nhiều vấn đề như thế. Sau này, Cavett trở thành thầy và cũng là người bạn thân thiết của tôi.

Tôi bắt đầu giở lại chuyện làm ăn thua lỗ và nhận ra được nhiều vấn đề. Thay vì nói: "Mình không thể "như trước kia, giờ đây tôi luôn đặt ra câu hỏi: "Mình sẽ làm điều đó như thế nào?". Nếu thay đổi cách tư duy, cuộc đời bạn chắc chắn sẽ thay đổi. Đó cũng là khoảnh khắc tôi quyết định trở thành một nhà diễn thuyết nhằm giúp đỡ những ai muốn thay đổi thái độ sống.

Khi anh bạn tôi, Jack Canfield, đưa tôi xem một tập truyện ngắn của anh,  Happy Little Stories. Tôi nói với anh ấy rằng, đó là cái tựa đề ngớ ngẩn nhất mà tôi từng biết. Sau đó, chúng tôi quyết định cùng nhau hợp tác làm cuốn sách này. Chúng tôi dành ra ba năm để hoàn thiện cuốn sách và sau cùng cho ra cuốn Chicken Soup đầu tiên. Lúc đó, cả hai chúng tôi đang nợ khoảng 140.000 đô la, nhưng chúng tôi quyết không bỏ cuộc. Bởi chúng tôi tin mình đang có một thứ rất đặc biệt trong tay. Và chắc chắn mọi người sẽ hồ hởi đón nhận nó.

Thế nhưng suốt ba năm sau đó, chúng tôi đã nhận được 33 lời từ chối của 33 nhà xuất bản ở New York kèm theo thông điệp: "Chẳng ai mua những mẩu truyện ngắn cả". Thê thảm hơn, người đại diện quyết định không hợp tác với chúng tôi nữa.

Sau khi tiêu tốn rất nhiều thời gian tìm nơi bán sách mà không đạt được kết quả nào, chúng tôi tìm đến Hội chợ giới thiệu Sách. Ở đây, có 60.000 người tham gia, thuộc đủ mọi thành phần trong giới làm sách, từ các tác giả đến nhà xuất bản, và khoảng 33.000 chủ hiệu sách. Ngay cả các cựu tổng thống cũng mang những quyển sách của họ đến bán. Tất cả đều tề tựu đông đủ. Tôi và Jack hăm hở mang những ba lô đầy sách đến hội chợ. Một lần nữa, chúng tôi lại bị từ chối thẳng thừng. Một trăm ba mươi người chúng tôi gặp đều gần như cho chúng tôi cùng một câu trả lời: "Mau chóng cuốn gói và biến khỏi đây ngay lập tức". Một sự thật khá tàn nhẫn.

Một buổi tối, Health Communications, một nhà xuất bản nhỏ đang sắp phá sản, ngỏ ý muốn xem qua tác phẩm của chúng tôi và hứa sẽ trả lời vào ngày hôm sau. Sáng sớm hôm sau, giám đốc nhà xuất bản này gọi điện lại và nói ông đã khóc khi đọc những mẩu truyện ngắn của chúng tôi.

Tới đây, đoạn kết của câu chuyện tuy không kể ra nhưng có lẽ ai cũng biết. Mặc dù không dám gọi đó là thành công vĩ đại, nhưng kết quả thật ngoài sức tưởng tượng. Sau những tháng ngày lao đao, cuối cùng sách của chúng tôi cũng đã được phát hành rộng rãi với gần 100 triệu bản và hiện tại con số này vẫn không ngừng tăng lên.

Có rất nhiều người vì ngại thất bại nên không dám bắt tay vào làm bất cứ việc gì. Qua nhiều cuộc nghiên cứu, một số nhà tâm lý đã chỉ ra hai loại sợ hãi hữu hình: sợ tiếng ồn và sợ ngã. Còn mọi nỗi sợ khác đều là giả tạo. Chúng ta thường vin vào những thứ không có thực, những cái chúng ta tự huyễn hoặc và để mặc cho nỗi sợ hãi như một đám mây u ám bao trùm lên cuộc đời mình. Nếu vượt qua những nỗi sợ hãi vô lý đó, nghĩa là con đường đi đến thành công của bạn sẽ không còn xa nữa.

Nếu bạn chưa từng nếm mùi thất bại, tất bạn chưa gặp thử thách thực sự.

Dr Porsche

Tài giỏi không có nghĩa là không bao giờ phạm phải sai lầm, mà ở chỗ nhanh chóng chuyển bại thành thắng.

Bertolt Brecht

Sự khám phá khó có thể hoạch định một cách máy móc. 

Dan Fylstra

Sở dĩ bạn thất bại là do bạn dám tiên phong đi tìm vùng đất mới,  phương pháp thực hiện mới, và những cách thức thể hiện mới. 

Eric Hoffer

Sẽ không có nhiều người đủ can đảm dành cho mình cơ hội thứ hai sau lần thất bại đầu tiên. Họ lùi bước sau vấp ngã, bởi hầu hết đều sợ thất bại thêm lần nữa. Nếu sẵn sàng đón nhận thất bại và biến nó là cơ hội, bạn sẽ gặt hái được những thành công vĩ đại hơn.

Joseph Sugarman

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

Read more »

P05: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Julia Sweeney

"Đừng bao giờ từ bỏ ước mơ, cho dù bạn luôn gặp phải những trở ngại."

Cùng với chương trình “Tối thứ bảy” được phát trên Đài truyền hình NBC, bộ phim It’s Pat đã đưa tên tuổi của Julia Sweeney lên hàng ngôi sao sáng giá trong làng điện ảnh. Ngoài ra, cô còn được biết đến với vai trò đạo diễn và biên kịch của bộ phim God Said.

Không chỉ thế, cùng với anh trai, cô cũng đã cho ra đời ký sự Ha để tuyên truyền phòng chống bệnh ung thư. Có lẽ, tất cả những thành quả này sẽ không bao giờ tồn tại, nếu Julia Sweeney không gặp phải thất bại ngay trong lần trình diễn đầu tiên của mình.

Trước đây, tôi chưa một lần nghĩ mình có khiếu pha trò. Nhưng tôi cho rằng mọi thứ đều có thể học được, do vậy tôi ghi danh vào lớp đào tạo diễn viên hài. Vốn thích tìm hiểu tiểu sử các vị thánh cũng như nghiên cứu về cuộc đời của họ, tôi thấy có những vị rất hài hước và muốn học hỏi sự hài hước đó. Vì vậy, khi được yêu cầu trình diễn một vai nào đó, tôi nghĩ ngay đến nhân vật Mea Culpa. Thế là tôi sắm vai Mea Culpa trong bối cảnh cô ấy làm báo cáo thu hoạch ở trường, với những tấm áp phích hình ảnh các vị thánh vui tính do mình thiết kế.

Tôi đến biểu diễn ở một sân khấu hài trong dịp Open Mike Night (dịp để các diễn viên, nhà thơ… - những nghệ sĩ nói chung - thử nghiệm tác phẩm của họ trước khán giả). Thông thường khi bước lên sân khấu, bạn sẽ nhận được những tràng pháo tay cổ vũ, khích lệ, nhưng tôi không có được diễm phúc đó. Những tiếng la ó, phản đối rộ lên từ những hàng ghế khán giả khi tôi xuất hiện trong trang phục của nhân vật Mea. Mọi người hò hét đuổi tôi xuống sân khấu. Ngượng nghịu bước ra sau cánh gà, trong khoảnh khắc tôi cảm giác như có hàng vạn mũi dao đâm xuyên tim mình. Tôi đau khổ nghĩ rằng mình là một kẻ thất bại. Thì ra, qua cách phục trang, họ đã đánh đồng tôi với nhân vật nên vội vàng kết luận tôi là một diễn viên chẳng ra gì. Họ không hiểu tôi chỉ là người thể hiện nhân vật.

Vừa lúc đó, cô bạn cùng lớp, người đi cùng tôi đến đây và đã trình diễn trước, nhìn thấy tôi và hồn nhiên bộc lộ niềm vui sướng tột độ của mình:  "Này, hãy đoán xem chuyện gì đã xảy ra? Mitzi Shore, chủ câu lạc bộ đã chọn mình!". Trong tâm trạng hân hoan đó, buổi diễn đã kết thúc nhưng cô chưa vội về nhà mà muốn ở lại để tận hưởng niềm vui chiến thắng cùng những người bạn mới. Còn tôi, đang phục trang như nhân vật Mea và tay cầm những tấm áp phích to tướng hình ảnh các vị thánh, lại vừa bị khán giả tẩy chay nên tôi không muốn nán lại thêm phút giây nào nữa.

Tôi thu dọn những tấm áp phích và chuẩn bị ra về. Đúng lúc đó tôi nhìn thấy Mitzi đi về phía khu nhà tắm. Tôi chợt nhớ đến lời cô bạn khi nãy bảo tôi sao không hỏi thử Mitzi xem kết quả thế nào. Tôi trả lời cô ấy rằng có lẽ không được, vì khán giả đã thẳng thừng từ chối tôi. Nhưng bạn tôi nghĩ rằng Mitzi sẽ nghĩ khác: "Thế thì sao nào? Mitzi là một thiên tài, có thể cô ấy có cách nhìn khác. Bạn phải mạnh dạn lên chứ. Không hỏi thì làm sao biết được?".

Ngẫm thấy lời cô bạn cũng khá có lý, tôi đã đuổi theo Mitzi vào tận khu nhà tắm và tần ngần đứng đợi bên ngoài. Dẫu biết hành động của mình như thế là không được lịch sự cho lắm, nhưng tôi vẫn kiên nhẫn đợi. Cuối cùng, Mitzi cũng bước ra khỏi phòng tắm, tôi vội lên tiếng: "Chào chị Mitzi, tôi vừa diễn trên sân khấu, không biết tôi có thể…". "Cô diễn quá tệ, tồi tệ vô cùng! Cô không nhận thấy rằng chẳng ai cười được cả sao?". Lời nhận xét lạnh lùng của cô ta như gáo nước lạnh dội vào mặt, tôi đứng lặng người, nước mắt chực trào ra vì cảm thấy bị tổn thương ghê gớm. Tôi đỏ mặt ấp úng: "Vâng… vâng…". Mitzi tiếp lời: "Nếu người ta có nhận cô, cô cũng phải tự trọng mà từ chối chứ!". Lúc này tôi không sao kìm được nữa, để mặc cho nước mắt tuôn trào. "Vâng… cảm ơn chị", tôi nghẹn ngào trong tiếng nấc. Nỗi tủi nhục lẫn xấu hổ tràn ngập trong lòng. Tôi lặng lẽ quay đi và cảm giác như mình phải mất cả trăm dặm để quay ra chỗ đỗ xe, dù khoảng cách thật sự chỉ chừng vài chục mét. Chưa bao giờ như lúc này, tôi muốn được trở về nhà ghê gớm. Tôi  muốn được "giải thoát" khỏi nơi đây càng nhanh càng tốt.

Suốt đoạn đường về nhà, tôi đã suy nghĩ rất nhiều, tôi nhận thấy rằng với bối cảnh mà mình đã chọn, lẽ ra tôi không nên diễn hài theo cách vừa rồi. Nhưng tôi cũng chưa nghĩ ra sẽ thể hiện theo cách nào. Tôi cay đắng nhận thấy sân khấu hài không phải là sân chơi dành cho mình vì tôi không đáp ứng được những đòi hỏi của khán giả. Với một diễn viên mới bước lên sân khấu, việc phải đối mặt với tình huống như thế quả là một cú sốc quá lớn. Nhưng tôi cũng không phủ nhận rằng, chính điều đó đã giúp tôi có thêm nghị lực mạnh mẽ để có thể vượt qua những trở ngại trong cuộc sống sau này.

Tôi không thực hiện bất cứ vở hài kịch nào trong suốt một năm sau đó. Tôi tập trung cho công việc chuyên môn của một kế toán và được thăng chức. Cho đến một ngày, tình cờ tôi đọc được bài viết trên tờ Groundlings có đề cập đến lớp thử giọng cho các diễn viên nghiệp dư, tôi nghĩ mình nên đăng ký theo học. Và sau hai khóa tham dự, tôi đã xác định  được con đường sắp tới mình sẽ đi.

Để có thể xác định môi trường thích hợp cho sự phát triển của một giống cây nào đó, bạn phải thử nghiệm rất nhiều lần trong phòng thí nghiệm mới cho ra kết luận  cuối cùng. Còn tôi, trước đây tôi thất bại bởi tôi không biết được môi trường nào thật sự thích hợp với mình.

Khi đến với sân khấu hài lần đầu, tôi không biết được rằng có vô số cách để gây cười; vẫn có những khán giả thưởng thức thể loại hài của tôi, nhưng không phải là tất cả. Nếu tối hôm đó tôi không thất bại, có lẽ mãi mãi tôi sẽ không nhận thức được điều này. Biết thêm nhiều cách để thực hiện công việc của mình, bạn sẽ dễ dàng thành công hơn. Tôi khám phá ra rằng, trước khi có thể bộc lộ được khả năng thật sự của mình, bạn cũng cần phải biết những gì mình không thể làm được. Vì vậy với tôi, thất bại chính là bước đệm cho những thành công sau này.

Đôi khi, những thành quả tuyệt vời lại xuất phát từ những thất bại sớm gặp phải.

Thomas H. Huxley

Hầu hết những thành quả quan trọng trên đời đều được tạo ra bởi những người dù chẳng còn chút hy vọng nào nhưng vẫn kiên trì theo đuổi điều mình mong ước.

Dale Carnegie

Trong chừng mực nào đó, chúng ta đôi khi phải chấp nhận những điều không như ý. Nhưng tuyệt đối không được từ bỏ niềm hy vọng.

Martin Luther King, Jr

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

---

Victoria Williams

"Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, bạn hãy luôn tự hào về chính bản thân mình."

Với ngôn từ sống động và những giai điệu mạnh mẽ, Victoria Williams đã để lại ấn tượng không phai trong tâm trí mọi người. Album “Sweet Relief: A Benefit For Victoria Williams” là một tập hợp các tác phẩm xuất sắc của cô.

Trong album này có sự hiện diện của rất nhiều ca sĩ nhạc rock nổi tiếng như: Pearl Jam, Lou Reed, Matthew Sweet, Lucinda Williams, ban nhạc The Jayhawks... Có thể nói, chính tài năng và lòng đam mê nghề nghiệp là kết quả của hành trình đấu tranh chống chọi lại căn bệnh quái ác mà Victoria Williams  đang phải gánh chịu.

Chuyện xảy ra vào đầu những năm 1990, lúc đó tôi đang gặp nhiều khó khăn và tôi nghĩ chỉ có rượu mới có thể giúp mình giải tỏa được những căng thẳng, làm sáng tỏ những vấn đề tôi đang phải đối mặt. Kết quả, tôi trở thành một kẻ nghiện rượu trầm trọng. Sau đó, nhận thấy viễn cảnh tồi tệ của thói nghiện ngập này, tôi ngưng uống và gia nhập Hội những người nghiện rượu vô danh.

Lúc đó, tôi đang ở New York thu âm cho album đầu tiên của mình. Tôi cảm thấy mệt mỏi và không muốn tiếp tục nữa, nhưng nhà sản xuất không đồng ý. Họ đã đầu tư khá nhiều tiền vào album này và buộc tôi phải hoàn tất. Tôi càng cảm thấy bị áp lực nặng nề.

Công đoạn thu âm cuối cùng rồi cũng xong, nhưng lại không được in ra đĩa dù nhận được khá nhiều lời khen tặng từ các nhà phê bình. Tôi đến gặp người chịu trách nhiệm phát hành CD, họ nói: "Những đĩa thu âm loại nhạc giống như của chị đang đầy ắp kho mà chúng tôi không sao phân phối được". Rời Hãng Geffen, tôi  thu một album cho Hãng Rough Trade, nhưng được một thời gian hãng này lại lâm vào cảnh phá sản. Đã hai lần thu âm, nhưng những bản nhạc được thu âm của tôi rốt cuộc cũng chẳng cái nào được phát hành. Thêm vào đó, vợ chồng tôi vừa ly hôn, tinh thần tôi càng thêm sa sút.

Thật bất ngờ, tôi nhận được cuộc điện thoại của một phụ nữ mời tôi tham gia vào chuyến lưu diễn của Neil Young (trong khi những album của tôi chưa được phát hành và tôi cũng chẳng được ai biết đến). Làm sao có thể từ chối một cơ hội hấp dẫn như thế, khi mà tôi rất thích Neil và những bản nhạc của anh ấy? Tôi sung sướng mỉm cười với ý nghĩ được đứng chung sân khấu với thần tượng của mình. Cuối cùng, giấc mơ của tôi đã thành sự thật.

Những ngày sau đó, tôi khá tất bật với chuyến lưu diễn của Neil. Lịch diễn dày đặc, cộng với rất đông khán giả đến xem và cổ vũ cuồng nhiệt khiến tôi kiệt sức. Vào buổi diễn thứ 26, tôi nhận thấy có cái gì đó không ổn nơi mình. Chân tôi không thể bước nhanh, và tay không cử động được. Tôi đến ba bệnh viện khác nhau để khám, sau cùng, có một vị bác sĩ đoán rằng có thể tôi bị chứng đa xơ cứng. Trong tình trạng không tiền bạc, không bảo hiểm y tế, đã ly dị chồng, và đang phải chịu đựng căn bệnh mà chưa ai biết chính xác là gì, tôi hoang mang không  biết sắp tới chuyện gì sẽ xảy ra với mình nữa.

Các bác sĩ cho biết họ không thể đoán chính xác nguyên nhân căn bệnh của tôi, và vì thế, không có phương thuốc nào để chữa trị. Lúc đó, tôi thấy rất sợ, cả cô đơn nữa, mặc dù bạn bè vẫn hay đến bệnh viện thăm nom. Trong ngày tôi xuất viện, có một điều ấm lòng đã xảy ra: một quỹ từ thiện nào đó ở Los Angeles đã trả tất cả viện phí cho tôi. Sau đó, tôi được biết các nhạc sĩ ở New York đã giúp đỡ tôi bằng cách đăng ký tên tôi cho quỹ này, với mong muốn tôi nhận được sự hỗ trợ. Và rất nhiều người tôi chưa từng quen biết đã tìm cách liên lạc với tôi. Như ông Frank Sinatra, một người  hoàn toàn xa lạ, cũng gởi cho tôi 1.000 đô la. Tôi thầm cảm ơn lòng hảo tâm của Frank Sinatra, và không ít lần tự hỏi, không biết đã bao lần ông ấy giúp đỡ những người xa lạ như tôi.

Căn bệnh bí hiểm thách thức tôi rất nhiều. Nó làm tôi đôi lúc chẳng nhìn thấy gì. Cảm giác đó thật khủng khiếp. Các bác sĩ bảo đó là triệu chứng bị ảnh hưởng bởi thần kinh, nó có thể sẽ kéo dài 2 tuần, 2 tháng hoặc cũng có thể là 2 năm. Chẳng ai có thể xác định được nguyên nhân. Trên thực tế, triệu chứng này chỉ kéo dài với tôi 2 tuần. Nhưng cũng chính nhờ nó, tôi đã viết được một số ca khúc xuất thần, lột tả được tâm trạng phức tạp của mình trong thời điểm bấy giờ.

Tôi thử chơi đàn guitar trở lại, nhưng những ngón tay của tôi hầu như bị tê cứng và không thể cử động như trước kia. Nỗi tuyệt vọng khôn cùng bao trùm lấy tôi. Nhưng nghĩ tới tấm gương của mẹ, người đã chiến thắng căn bệnh ung thư chết người, tôi cũng dần khôi phục lại niềm tin. Tôi không thể để cho những cơn đau và căn bệnh khống chế cuộc đời mình. Thay vì xấu hổ phải giấu đi đôi bàn tay không còn những cử động tinh tế được nữa, tôi đã cố gắng dùng nó vào những việc khác. Tôi ra khu vườn sau nhà, dùng tay để đào đất và trồng cây. Và trong lúc trồng cây, tôi đã nghĩ ra cách chơi đàn thật độc đáo. Tôi khám phá ra các kiểu điều chỉnh âm điệu khác nhau… Hiện giờ, tôi đang chơi đàn theo kiểu đó. Tôi thích những giai điệu mới mà tôi tự mình tạo ra. Với những hạn chế về bệnh tình của mình, khi làm được những việc như vậy, tôi cảm nhận được niềm hạnh phúc đang len lỏi trong lòng. Khi không thể làm theo cách bình thường, bạn buộc phải tìm những cách khác thường để thực hiện những công việc hàng ngày. Và cũng nhờ những hạn chế của bản thân, tôi có nhiều cơ hội để sáng tạo hơn. Chính những tảng đá chắn đường đã trở thành những nấc thang cho tôi bước lên cao hơn.

Thỉnh thoảng, tôi vẫn bị co giật trong lúc chơi đàn. Hai bàn tay không còn tuân theo sự điều khiển của tôi nữa. Trước đây, tôi vẫn thường nghiêm khắc và cố gắng kiểm soát những việc mình làm, chẳng hạn chơi một bản nhạc đúng điệu. Nhưng bây giờ, tôi để âm nhạc tự do chảy theo những xúc cảm của chính mình. Tôi đã học được cách cười chính mình, ngay cả những lúc trên sân khấu. Dần dần, tôi bắt đầu nhận thức được sự tự do mà mình đang có. Đó là tôi có quyền chọn lựa thái độ sống của mình, hoặc chán nản vì đôi tay tê cứng, hoặc tạm hài lòng với những âm thanh mà đôi tay tê cứng ấy luôn cần mẫn trên các phím đàn…

Không chỉ đôi tay đau và tê cứng, hai bàn chân tôi cũng vậy. Chúng bị thít chặt lại mỗi khi tôi chơi đàn, nhất là khi chơi dương cầm. Chúng thực sự làm tôi khó chịu. Tôi nghĩ, những người đang trong tình trạng như tôi, tâm trạng họ chắc chắn cũng sẽ tồi tệ không kém. Có người bị chứng viêm khớp nặng, họ không chịu nổi sự đau đớn nên luôn cho rằng đó là căn bệnh nghiêm trọng và ảnh hưởng rất lớn đến toàn bộ cuộc sống của họ. Còn tôi, tôi đã học được cách chấp nhận, cố gắng vượt qua nỗi đau, giữ vững tinh thần và sống với một thái độ lạc quan.

Thực sự mà nói, để làm được như thế không dễ chút nào. Đã không ít lần tôi đã có ý định tự vẫn bởi tôi nghĩ mình không thể sống chung với căn bệnh này. Hoặc là tôi sống với một cơ thể khỏe mạnh, còn không thì tôi chẳng muốn trở thành gánh nặng cho người khác. Nhưng nghĩ lại, tôi không muốn trở thành một người hèn nhát và thiếu trách nhiệm với gia đình khi vin vào lý do đó để trốn chạy cuộc sống.

Trong suốt thời gian đó, chúng tôi vẫn gặp khó khăn về tài chính, vì thế Megan Ochs (con gái của danh ca huyền thoại Phil Ochs) và Sylvia Reed (vợ của Lou Reed) cùng làm album quyên góp cho tôi, với sự góp mặt của nhiều nhạc sĩ và ca sĩ tên tuổi thu âm những bản nhạc của tôi. Trong đó có Pearl Jam, the Jayhawks, Soul Asylum, Lucinda Williams, Lou Reed, Michelle Shocked, và nhiều người khác nữa. Một nhạc sĩ như tôi cảm thấy mình thật may mắn khi được những nhân vật nổi tiếng này dành thời gian và tài năng của họ để giúp đỡ. Sự kiện này khá đặc biệt, vì vậy tôi quyết định trích ra một phần tiền thu được từ album lập ra quỹ Sweet Relief để giúp đỡ những nhạc sĩ không có bảo hiểm y tế trang trải viện phí nếu chẳng may có ai đó phải nằm viện. Ngày nay, thông qua những đóng góp của các cá nhân và tổ chức, quỹ Sweet Relief vẫn tiếp tục phát triển và giúp đỡ được rất nhiều nhạc sĩ vượt qua hoàn cảnh khó khăn.

Tôi chưa bao giờ thừa nhận căn bệnh đa xơ cứng là một may mắn đối với mình, nhưng tôi cũng không phủ nhận nó đã dạy tôi rất nhiều điều hay mà bình thường tôi không thể học được. Tôi biết quan tâm đến sức khỏe của mình hơn, như thay đổi thói quen ăn uống, tránh không ăn các món chiên, bánh mì… Trước đây, tôi miệt mài làm việc không kể giờ giấc, nhưng bây giờ tôi đã biết điều chỉnh nhịp độ. Nếu không bị bệnh, tôi nghĩ có lẽ nghề nghiệp của mình không được thăng hoa như bây giờ. Hầu hết những người tôi gặp đều nói họ biết tôi thông qua album Sweet Relief.

Có thể nói không ngoa rằng, căn bệnh đa xơ cứng chính là người thầy của tôi. Nhờ nó, tôi càng biết quý trọng mỗi ngày mình được sống. Tôi hiểu được giá trị thật sự của những người bạn. Để cuộc sống càng thêm thú vị và ý nghĩa, đôi khi chúng ta cần phải trải qua bão tố trước khi được hưởng bầu không khí trong lành của một ngày nắng đẹp. Cần lắm chứ những cơn cuồng phong như vậy, để con người có thể gắn kết lại với nhau...

Sau giai đoạn xới đất và gieo giống đầy gian nan, phần thưởng ngọt ngào sẽ đến một cách tự nhiên  vào mùa  thu hoạch.

Venerable Grand Master Hsing Yun

Cơ hội luôn đến vào lúc bạn không ngơ nhất.

Khuyết danh

Trong mỗi khó khăn, thất bại, và cả những nỗi khổ tâm đều chứa đựng mầm mống của thành quả tốt đẹp hoặc hơn thế nữa. 

Napoleon Hill

Tính cách không thể phát triển trong một môi trường êm ả và bình lặng. Chỉ khi trải qua những thử thách và chịu đựng, tâm hồn bạn mới thực sự mạnh mẽ, mục tiêu mới trở nên rõ ràng hơn, khát vọng ngày càng mãnh liệt hơn - và bạn sẽ thành công nhờ những điều đó.

Hellen Keller

Nếu mặt biển mãi mãi bình lặng, chắc chắn những thủy thủ tài ba sẽ chẳng bao giờ có mặt trên đời.

Ngạn ngữ Anh

Không phải tự dưng kim cương có thể sáng lấp lánh.

Mary Case

Những gì làm bạn đau khổ sẽ dạy bạn nhiều điều.

Benjamin Franklin

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

Read more »

P06: Vượt Lên Chính Mình - Tập 2

Sonny Hill

"Với tôi, thất bại là con đường ngắn nhất để đi đến thành công."

Nếu có dịp đến bang Philadelphia, bạn hỏi bất kỳ người dân nào ở đây Ông Bóng Rổ là ai thì hầu hết câu trả lời sẽ là Sonny Hill.

Ông không chỉ là huyền thoại của Liên đoàn Bóng rổ miền Đông trước đây, mà còn là đồng sáng lập viên của giải Baker League nổi tiếng thế giới, đồng thời cũng là một trong những phát ngôn viên người Mỹ da đen của Hiệp hội Bóng rổ Hoa Kỳ.

Hiện tại, Sonny Hill là Ủy viên cố vấn của đội Philadelphia 76ers và CoreState Spectrum. Ông là người đi tiên phong trong công tác xã hội và đã thực hiện vô số chương trình phát triển cộng đồng cùng các hoạt động thể thao khác nhau. Gần đây, Sonny Hill được trao giải “Clarence Farmer Service”, giải thưởng nhằm tôn vinh những đóng góp nổi bật của ông trong việc hòa hợp sắc tộc và giảm thiểu nạn bạo lực trong giới trẻ. Đúc kết những kinh nghiệm trong cuộc đời mình, Sonny Hill nói: "Vận rủi và sự phân biệt chủng tộc là  những người thầy vĩ đại của tôi".

Tôi lớn lên trong sự yêu thương, đùm bọc của bà tôi. Bà luôn nhìn thấy ở tôi một điều gì đó thật đặc biệt. Dù luôn cho tôi được tự do thể hiện bản thân, nhưng bà cũng biết kìm tôi lại đúng lúc. Đó là nền tảng quan trọng cho cuộc sống của tôi sau này. Khi gặp trắc trở trong cuộc sống, tôi không ngại đối diện với nó. Nếu cố gắng hết sức, tôi tin mình sẽ chiến thắng, và tôi sẽ nỗ lực hết mình để thực hiện công việc đạt đến mức tốt nhất mà tôi có thể.

Thử thách đến với tôi rất sớm. Giai đoạn tôi trưởng thành, nạn phân biệt chủng tộc đã là chuyện "xưa như trái đất". Trong khu tôi ở, bóng chày là môn thể thao hàng đầu. Vào năm 1949, tôi là một trong bốn thiếu niên da đen được vào Liên đoàn Bóng chày Mỹ. Chúng tôi thuộc một đội duy nhất trong Liên đoàn có cầu thủ người da đen. Mặc dù là niềm tự hào của người dân trong vùng, nhưng tôi vẫn cảm thấy sợ hãi và bị xúc phạm bởi sự kỳ thị chủng tộc của mọi người xung quanh.

Những khi đến thành phố khác thi đấu, chúng tôi phải chịu đựng những hành vi tiêu cực từ nhiều người vì màu da của mình. Thế nhưng, khi vượt qua được những tổn thương của sự phân biệt, tôi đã nhận thức một cách rõ ràng hơn, đúng đắn hơn về điều này và dũng cảm đối diện với nó. Vị huấn luyện viên da trắng của chúng tôi, người khởi xướng việc chọn những người da đen vào đội bóng, còn đau đầu hơn cả chúng tôi. Thực tế, có không ít người da trắng đã mang đến cơ hội cho người da đen và họ đối xử với chúng tôi rất bình đẳng.

Khi đó, những học sinh da đen chỉ mới bắt đầu có cơ hội được chơi trong đội thể thao của trường trung học. Với khả năng đích thực của mình, tôi trở thành đội trưởng của môn bóng rổ lẫn bóng chày. Một lần nữa tôi lại đối diện với một đội hình và môi trường không có bất kỳ người da đen nào. Rất nhiều người trong số họ không thích chơi với người da đen. Nhưng cũng chính từ đó, tôi đã tìm được những người bạn thật sự, những người đồng đội chân thành đi cùng tôi trong suốt một chặng đường.

Tôi được nhận trợ cấp từ trường Cao đẳng Trung tâm của bang Ohio. Tôi ở đó một năm rưỡi, và đăng ký tham dự giải Liên đoàn Bóng rổ chuyên nghiệp (EBL) thuộc miền Đông nước Mỹ. Với chiều cao khoảng 1m76 và cân nặng 65kg, tôi không những là người duy nhất có chiều cao khiêm tốn, mà còn là vận động viên nhẹ cân nhất so với quy định về mặt thể chất của liên đoàn. Tôi chỉ có thể chơi ở vòng ngoài và không có quyền chọn lựa. Nếu ai đó chỉ đánh giá tôi qua thể chất thì họ đã lầm, bởi tôi có thể khẳng định năng lực của mình thông qua việc kiếm được 25 đô la cho một trận đấu. Hai ngày cuối tuần tôi kiếm được 50 đô la, một số tiền không nhỏ vào khoảng năm 1958, và ít người có thể kiếm được ngần tiền ấy chỉ trong một tuần như tôi. Ngoài ra, tôi còn kiếm được thêm 15 đô la khi thi đấu nghiệp dư trong đội hình Harlem Comedy Kids.

Rất nhiều lần tôi muốn nổi lên chống lại sự phân biệt chủng tộc một cách vô lý trong xã hội. Nhưng tôi đã cố nuốt cơn giận và sự tổn thương vào lòng. Để rồi khi bình tĩnh hơn, tôi nhận ra, vẫn còn nhiều cách để giải quyết tốt vấn đề. Trong một trận đấu bóng rổ chỉ duy nhất mình tôi là người da đen, các đối thủ vây quanh và nhạo báng tôi. Thay vì đập họ một trận cho hả giận, trái lại tôi vẫn bình thản bảo với họ rằng, mỗi một lần họ chơi xấu là một lần họ tạo cho tôi cơ hội ghi bàn. Kết quả cuối trận đấu tôi đạt được 55 điểm, và giành được danh hiệu Cầu thủ sáng giá nhất. Đám đông khán giả tận mắt chứng kiến cách tôi xử lý tình huống quá tuyệt vời nên quay sang ủng hộ tôi.

Thời điểm năm 1960, có một quy định là những cầu thủ giỏi nhất không được bố trí thi đấu trong suốt mùa hè. Tôi bèn tìm gặp những cầu thủ cùng lứa như John Chaney (huấn luyện viên Đại học Temple), Ray Scott (Detroit Pistons) và đồng lập ra giải đấu mang tên Baker League.  Đây là giải đấu chuyên nghiệp đầu tiên và duy nhất tổ chức thi đấu trong mùa hè. Mặc dù đang thi đấu cho đội  Harlem Comedy Kids trong giải EBL, làm việc cho Teamsters, nhưng tôi vẫn lo chu toàn cho giải Baker League từ việc chọn trang phục thi đấu cho cầu thủ đến việc trả lương cho các trọng tài. Ngoài ra, tôi cũng tham gia thi đấu một số trận và phụ trách huấn luyện. Giải đấu này đã trình làng những gương mặt cầu thủ tiêu biểu người da trắng lẫn da đen như: Wilt Chamberlain, Guy Rodgers, Woody Salisbury. Nhiều cầu thủ trong danh sách 50 cầu thủ giỏi nhất của giải NBA cũng chơi cho Baker League.

Thế nhưng, vận rủi vẫn không ngừng đeo bám tôi sau những thành công như thế. Nhưng điều tôi muốn nói ở đây không phải là tôi đã đối diện với bao nhiêu khó khăn, mà là tôi đã xoay xở ra sao những khi gặp trở ngại.

Là người miền Nam, nên tôi phát âm hơi kéo dài. Ưu thế này đã giúp tôi làm tốt được nhiều nghề. Ngay từ khi còn nhỏ, tôi đã thích được thể hiện mình nên tôi chú tâm vào việc luyện giọng cho đến khi có thể nói năng một cách hùng hồn và truyền cảm. Vì thế, khi giã từ sự nghiệp thi đấu thể thao, tôi phụ trách chương trình tường thuật của NBA trên kênh TV-CBS. Mặc dù chưa từng chơi cho NBA, nhưng kiến thức của tôi về các môn thể thao và quan hệ với các cầu thủ thuộc giải này rất tốt. Khi tôi cần làm các cuộc phỏng vấn về Bill Bradley, Rich Barry, Earl Monroe hay Wilt Chamberlain, họ sẵn sàng đến với tôi. Sau 4 năm tận tụy làm việc với CBS, không hiểu sao tôi lại bị sa thải. Khi sự việc xảy ra, không ai cho tôi một lời giải thích, ngoại trừ những lời chỉ trích tệ hại. Nếu họ muốn tôi thay đổi phong cách, tôi sẵn sàng thay đổi theo yêu cầu và sẽ thành công, nhưng tôi vẫn là chính mình. Tôi bị sa thải ư? Không hề gì! Bởi tôi tin những cơ hội khác sẽ lại đến với mình.

Hãy luôn tự hào về bản thân mình! Bạn sẽ vượt qua mọi trở ngại nếu bạn có được tính kiên trì. Hãy chứng tỏ cho những ai có thái độ kỳ thị bạn biết rằng, bạn không dễ dàng bị khuất phục trước thái độ của họ. Ngược lại, bạn sẽ làm tốt hơn nữa miễn là bạn có cơ hội.

Thành công không chứa đựng điều gì bí ẩn, nhưng người ta thích tin vào những phép mầu. Thực tế không có điều diệu kỳ nào mà không xuất phát từ một nền tảng là sự kiên trì và nỗ lực. Hãy can đảm đối mặt với những trở ngại và nỗ lực vượt qua nó. Hãy là một người thành công ngay cả khi thành công đó khởi đầu từ những thất bại.

Tôi tin những muộn phiền và thất bại đến với mình là nền tảng giúp tôi có thể cảm nhận cuộc sống ở một mức cao hơn.  

Anthony Robbins

Thất bại ư? Tôi chưa bao giờ gặp phải. Với tôi, chúng chỉ là những bước lùi tạm thời.

Dottie Walters

Nếu bạn đã cố gắng hết sức mình thì bạn sẽ vẫn thanh thản ngay cả khi gặp thất bại.

Robert S. Hillyer

Người ta không đánh giá tôi bởi số lần tôi vấp ngã mà là những lần tôi thành công. Bởi thành công đó chính là những lần tôi thất bại nhưng không bỏ cuộc.

Tom Hopkins

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

---

Dennis Palumbo

"Cuộc đời tôi tuy phải trải qua nhiều bất hạnh, nhưng tôi luôn chọn con đường sáng để đi."

Dennis Palumbo "ra mắt" điện ảnh Hollywood bằng kịch bản phim My Favorite Year, với sự tham gia diễn xuất của Peter O’Toole.

Chuyên mục “Cuộc đời nhà văn” trong nguyệt san của Hội Nhà văn Mỹ do ông phụ trách được công chúng đánh giá cao. Bước sang tuổi 40, ông chuyển sang lĩnh vực chữa bệnh bằng liệu pháp trị liệu tâm lý.

Trong lĩnh vực mới mẻ này, ông đã giúp những nhà viết kịch bản, đạo diễn phim, và những nhà viết tiểu thuyết mới vào nghề hiểu biết về những vấn đề tâm lý xã hội nhằm phục vụ cho việc sáng tác của họ. Không chỉ thế, ông còn tư vấn cho những ai có ý định thay đổi nghề nghiệp. Cần mẫn như một con ong tận tụy với nghề, để rồi sau đó Dennis Palumbo đã cho ra đời cuốn sách Writing From the Inside Out, và nó nhanh chóng trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất.

Ông bà tôi có chín người cháu và tôi là đứa đầu tiên được vào đại học. Hồi tôi còn bé, trong gia đình ai cũng muốn tôi sau này sẽ trở thành kỹ sư. Nhưng chỉ sau năm thứ nhất đại học, tôi đã bỏ ngang khoa cơ khí và chuyển hẳn sang lĩnh vực văn chương. Điều đó khiến cho gia đình và bố mẹ tôi rất thất vọng. Sau này khi đã làm cha, tôi mới thực sự thấu hiểu sự quan tâm và lo lắng mà mọi người dành cho tôi, một cậu thanh niên vừa tròn 18 tuổi. Lúc đó, tôi không quen biết bất kỳ một nhà văn nào. Vì thế, mọi người nghĩ tôi quá liều lĩnh trong quyết định của mình.

Thời gian đầu khi đến thành phố Louisville, bang Kentucky, tôi nhận viết quảng cáo cho đài phát thanh truyền hình. Nhưng sau đó tôi bỏ công việc này và chuyển đến Los Angeles. Ở đây, tôi bị thất nghiệp trong hai năm. Để kiếm sống, tôi đã viết và bán những mẩu truyện vui cho nhà xuất bản truyện tranh. Đó là loại công việc rất ít nhà văn nào làm. Nhưng tôi phải làm vì không tìm được việc nào khác. Trong lúc tuyệt vọng, tôi tìm đến sân khấu hài và thử giọng làm diễn viên với mong muốn ai đó trong nghề sẽ chú ý đến tôi. Sau khoảng tám, chín tháng làm việc miệt mài ở sân khấu hài, tôi nhận được lời từ chối nhận mình làm diễn viên hài kịch. Bà Mitzi Shore nói tôi không có khả năng diễn hài. Nếu Mitzi không thích lối diễn của bạn, đồng nghĩa với việc bạn sẽ không được lên sân khấu. Điều đó khiến tôi bị tổn thương. Tuy nói vậy, nhưng Mitzi vẫn mời Gabe Kaplan đến xem tiết mục của tôi. Tôi thừa hiểu ông ta đến không phải để xem tôi biểu diễn, mà chỉ để đánh giá khả năng viết lách của tôi thôi. Vài tháng sau, khi tôi sắp sửa nghỉ việc ở chỗ Mitzi, thì Gabe đã gọi điện cho tôi. Ông ta nói rằng đã đọc một số tài liệu tôi viết, và muốn tôi về làm việc ở chỗ ông ấy. Một năm sau đó, tôi đã thành công với những tác phẩm như Welcome Back, Kotter.

Nếu Mitzi thuê tôi làm diễn viên hài, có lẽ tôi sẽ không có cơ hội gặp ông Gabe. Sau thành công của My Favorite Year, tôi bắt đầu có định hướng cho con đường sắp tới của mình trong lĩnh vực viết lách, lĩnh vực mà tôi nghĩ mình có nhiều may mắn.

Trong vòng một năm rưỡi, tôi đi du lịch khắp thế giới và làm phim về những người leo núi cho nhà sản xuất Robert Redford. Theo chân những nhà leo núi, tôi đã trèo lên tận đỉnh Himalayas, sống ở đó một thời gian, chịu đựng nhiều khó khăn vất vả để hoàn thành bộ phim. Cũng từ đó, tôi khám phá ra một thế giới lớn hơn thế giới biểu diễn. Trong đầu tôi thoáng có ý định đổi nghề, mặc dù công việc vẫn luôn tiến triển suôn sẻ. Sau đó, tôi quyết định theo học thêm ba năm rưỡi ở trường Đại học Pepperdine.

Sau khi nhận được bằng tốt nghiệp, tôi làm bác sĩ thực tập ở khoa tâm thần của một bệnh viện. Ở đó, tôi tham gia 2 lớp học, trong đó có lớp của một giáo sư chuyên nghiên cứu về tâm thần phân liệt. Ông mời tôi hợp tác để chăm sóc và chữa trị cho các bệnh nhân tâm thần. Chắc bạn không thể tưởng tượng công việc này vất vả đến mức nào đâu! Chúng tôi phải làm việc với những người luôn ở trạng thái tinh thần không ổn định, phải vắt óc nghĩ ra những trò chơi mới để thu hút sự chú ý và tìm cách chữa trị cho họ - những người mà xã hội gọi là người điên.

Khi ngồi trong một nhà hàng sang trọng cùng thảo luận với những đạo diễn phim, mắt tôi cứ thường phải liếc nhìn đồng hồ vì sợ sẽ về bệnh viện muộn. Trong suốt một vài tháng đầu làm việc ở bệnh viện, áp lực nhiều đến nỗi tôi luôn có ý nghĩ mình đã chọn nhầm đường. Và tôi thầm lo ngại, không biết mình sẽ chịu đựng được bao lâu!

Trong nhóm bệnh nhân của tôi có Christ, một người lúc nào cũng trong trạng thái sợ sệt, luôn có ý nghĩ là ma quỷ sẽ bước ra từ chiếc tivi và bắt anh ta đi. Tôi cố gắng thuyết phục anh ta diễn lại ảo giác đó. Và anh ta càng từ chối  bao nhiêu thì tôi lại càng thúc giục bấy nhiêu. Bầu không khí trong phòng trở nên yên lặng lạ kỳ. Những bệnh nhân nhìn tôi chằm chằm. Đột nhiên, một người đứng dậy nói: "Này Christ, cái gã này còn điên nặng hơn chúng ta đấy". Thì ra, tôi đã nhầm tưởng rằng sự thúc giục của mình sẽ làm được một điều gì đó mang lại niềm vui cho họ, nhưng thực tế chẳng ai cười cả. Lúc đó, thầy hướng dẫn xuất hiện và vỗ vỗ vai tôi : "Đừng cố bắt họ làm những gì chúng ta muốn, mà hãy hiểu những gì họ đang làm".

Bệnh nhân thứ hai của tôi được chẩn đoán bị mắc chứng hoang tưởng. Anh ta cho rằng cuộc sống của mình như là một cái neo mà anh ta phải giữ chặt lấy, nếu buông tay anh ta sợ nó sẽ trôi mất. Và dù tôi đã rất cố gắng giúp anh ta thoát khỏi ý nghĩ đó, nhưng một lần nữa tôi lại không thành công. Một số người cho rằng tôi không thích hợp với công việc này. Thực sự bản thân tôi cũng cảm thấy như vậy. Đột nhiên tôi nghĩ: "Tại sao mình lại đi giúp người khác, trong khi những vấn đề của chính mình lại không thể giải quyết được".

Sau này tôi nhận ra, chỉ cần sự yêu thích và say mê nghề nghiệp thì dù bạn có mất bao nhiêu thời gian để thực hiện, cũng không thành vấn đề. Chẳng hạn như Harvey Keitel đã mất 7 năm để có thể trở thành diễn viên, vì anh luôn khát khao được đóng phim và cảm thấy cuộc đời mình gắn liền với phim ảnh. Và anh ta tìm mọi cách để biến ước mơ của mình thành hiện thực. Để có thể tiến xa hơn vào lĩnh vực mình yêu thích, bạn hãy xem những gian nan mà mình gặp phải trên đường đi là điều cốt yếu giúp bạn khẳng định tình yêu đối với nghề.

Một vài tuần sau đó, tôi tiếp xúc với một bệnh nhân mắc chứng nói thao thao bất tuyệt. Không thể chờ cho tới lúc anh ta nói xong, tôi ngắt lời: "Anh có thể ngừng nói trong 5 phút để chúng ta trò chuyện một lúc được không?". Sững người lại một lát, anh ta đáp: "Được thôi!". Từ lúc bắt đầu công việc này, đây là lần đầu tiên tôi cảm nhận được niềm hạnh phúc thật sự, bởi bệnh nhân đã chịu nghe theo lời tôi. Tôi xem đó là một bước đột phá lớn trong nghề của mình. Chỉ vì quá nghi ngờ về khả năng trở thành bác sĩ trị liệu, nên khi gặp những khó khăn nho nhỏ trong quá trình làm việc, tôi đã vội có ý nghĩ mình không có khả năng và không ít lần đã muốn bỏ nghề.

Mỗi khi gặp thất bại, tôi xấu hổ đến mức không nhìn thấy những kinh nghiệm quý báu ẩn trong đó. Phải thừa nhận một điều rằng, lúc còn là nhà văn tôi thấy mình rất may mắn. Chính vì vậy khi gặp thất bại, tôi không có đủ can đảm để đối diện với nó mà luôn tìm cách lẩn tránh, để rồi nghĩ mình là người kém năng lực làm việc. Tôi nhận thấy rằng, không chỉ bệnh nhân của tôi có thiếu sót trong vấn đề nhận thức mà chính tôi cũng vậy. Để có thể giúp đỡ họ, trước hết tôi phải tự tin vào bản thân mình và không bao giờ lùi bước trước khó khăn.

Khi bước lên sân khấu, bạn có thể đoán biết tâm lý khán giả để nhanh chóng đáp ứng thị hiếu, nhu cầu của họ. Nhưng bệnh viện tâm thần không là sân khấu cũng chẳng phải phim trường. Đây là thế giới thật, với những con người thật đang mắc bệnh và đang trong tình trạng vô cùng đáng thương, mặc dù bản thân họ không hề cảm nhận được điều đó.

Đã không ít lần tôi tự hỏi: "Mình là ai trong thế giới này?". Tôi nhớ Samuel Johnson từng nói: "Hoàn cảnh khó khăn giúp con người hiểu mình là ai". Điều này dường như đang xảy đến với tôi. Tôi nghĩ mình đã học được rất nhiều điều, bởi tôi thành công ở cái tuổi rất trẻ, tuổi 20. Hóa ra, tất cả chỉ là ảo tưởng. Ở bệnh viện tâm thần, nơi ngày ngày tôi phải đối mặt với những bệnh nhân đang kêu la, gào thét, một lần nữa tôi lại loay hoay với câu hỏi "Mình là ai trong cái thế giới này?".

Có thể nói, đó là quãng thời gian xấu nhất trong cuộc đời tôi. Tôi đã từ bỏ sự nghiệp viết lách, vì vậy nếu rời khỏi bệnh viện, tôi không biết mình sẽ làm việc gì. Nhưng sự thật tôi không muốn lưu lại nơi này chút nào. Tôi không hiểu sao đang lúc thành công trong nghề viết, thoắt cái tôi lại đổi hướng con thuyền cuộc đời mình. Tôi thấy mình thật nông nổi trong mọi quyết định. Tôi có cảm giác dường như mình đã đánh mất nhiều thứ.

Nhưng cũng chính nhờ những trăn trở đó, tôi đã biết mình thực sự cần gì. Nó giúp tôi nhận ra những giá trị thật sự trong đời. Tôi lao vào làm việc miệt mài, quên cả bản thân mình để có thể đồng cảm với bệnh nhân. Khi tôi buột miệng: "Liệu anh có thể ngừng nói trong 5 phút được không?", lúc đó, tôi đã không còn đủ kiên nhẫn để nghe anh ta nói nữa. Và thật bất ngờ, dù mắc bệnh nhưng anh ta vẫn hiểu tôi đã nản đến mức nào. Anh ta nắm lấy tay tôi, ra vẻ đã hiểu vấn đề và hợp tác cùng tôi chế ngự căn bệnh của mình.

Thất bại là một trong những nguyên nhân dễ khiến bạn nản lòng nhất. Nhưng hầu hết những người thành công trên thế giới này đều phải kinh qua nhiều thất bại. Chính những lần vấp ngã sẽ cho bạn hiểu mình cần phải làm gì, mình là ai trong tương lai và làm sao để tránh lặp lại thất bại. Do vậy, bạn phải luôn luôn học hỏi để có thể tích lũy kinh nghiệm cho bản thân. Trong cuốn Warrior’s Code có một câu mà tôi rất thích, đó là: "Mạo hiểm, thất bại và lại mạo hiểm!".

Tôi nhận ra mình đã sai khi đánh giá thấp vai trò của thất bại, hay nói cách khác, tôi không dám đối mặt với rủi ro. Nếu không dám mạo hiểm, cơ hội thành công của bạn sẽ không nhiều. Jon Voight từng nói: "Bạn đừng sợ những khuyết điểm, hãy can đảm đối diện với nó, vì qua đó bạn sẽ học hỏi được rất nhiều điều thực sự bổ ích".

Hệ thống giáo dục của chúng ta luôn coi trọng thành tích bằng cách trao thưởng cho học sinh đạt điểm cao. Nhưng như thế sẽ tạo ra sự máy móc, rập khuôn theo những gì có trong sách vở, thiếu môi trường để các em tự do bay bổng với khả năng sáng tạo của mình. Chúng ta nên hạn chế tính cạnh tranh dựa trên điểm số và thành tích, đặc biệt trong những năm đầu tiên trẻ cắp sách đến trường. Hãy tạo điều kiện cho chúng có cơ hội khám phá những điều mới mẻ, dám mạo hiểm đương đầu với thử thách, và sẵn sàng đối đầu với thất bại. Bằng cách này, chúng ta sẽ giúp trẻ phát hiện ra khả năng thật sự của mình và khả năng đó sẽ giúp chúng tự chủ, chủ động hơn trong con đường học tập vươn tới những chân trời tri thức.

Trước đây, tôi không bao giờ chấp nhận thất bại. Nhưng giờ đây, tôi hiểu ra rằng, thất bại chính là con đường ngắn nhất đi đến thành công. Không ai có thể biết được mình sẽ thành công hay thất bại nếu không bắt tay vào hành động. Khi làm một việc gì đó, bạn nhận được nhiều lời khen hoặc chê từ bất kỳ ai, người thân, bạn bè, hàng xóm... là điều tất nhiên. Có thể bạn sẽ cảm thấy khó chịu vì điều đó, nhưng bạn hãy hiểu rằng, những lời đó xuất phát từ những cách nhìn khác nhau trong thực tế cuộc sống. 

Vẻ hào nhoáng sang trọng là thứ mà mọi người luôn ao ước, nhưng chính sự trưởng thành trong khó khăn mới thực sự làm người ta ngưỡng mộ.

Francis Bacon

Trên mỗi ngọn núi đều có những lối đi mà khi đứng dưới thung lũng, bạn không thể nhìn thấy được.

James Rogers

Những nỗ lực của bạn chỉ có thể đơm hoa kết trái nếu bạn quyết không bỏ cuộc.

Napoleon Hill

Những người thiếu năng lực luôn mong chờ kết quả tốt đẹp mà  chẳng muốn nỗ lực. Họ biện minh, thất bại là do họ kém cỏi và thiếu cảm hứng, hoặc không may mắn, chứ không thừa nhận là do mình thiếu nỗ lực. Những người tài năng đều nhận thức rằng để giành được vinh quang họ đều phải trải qua vô vàn thử thách, đối phó với những khó khăn đó bằng sự tự tin và lòng kiên trì. Do đó, một tính khí mạnh mẽ là bản chất của tài năng.

Eric Hoffer

Thất bại lớn nhất của một người là anh ta không bao giờ chịu thừa nhận mình có thể bị thất bại.

Gerald N. Weiskott

Khi phải chống chọi với những thử thách của cuộc sống, bạn đừng vội nản lòng. Bởi đó là cơ hội tốt để những khả năng tiềm ẩn trong bạn có dịp được phát huy. 

S. Young

Nguồn: Vượt lên chính mình 2 - First News và NXB Tổng hợp TP.HCM

Read more »