Phần 02: Ngôi sao xanh

Gần nửa đêm.

Con đường dẫn vào bến xe vẫn sáng trưng ánh điện. Dãy quán hàng chung quanh lố nhố người qua lại. Chiếc xe khách quẹo vào bến đậu sau khi người lơ xe theo thói quen, hò hét vang rân, tay đập vào thùng xe thình thình để mở đường.

Đám đông xe ôm, xe lôi nháo nhào kéo lại. Lũ trẻ và những người đàn bà lam lũ bán vé số, bánh mì, bánh tét, trà đá xúm lại mời chào rồi chán nản tản ra xa. Có tiếng ngáp dài: “Thôi về bây ơi, chuyến vét rồi”.

Gió khuya thổi vào mặt Nghĩa một luồng ấm lạnh, có vị mặn của muối. Cậu đi theo đám người láo nháo đằng trước chừng chục bước rồi đứng lại. Đi đâu bây giờ nhỉ? Cậu tự hỏi mình.

Cậu lơ xe cũng khoảng tuổi Nghĩa, phong phanh một chiếc áo phạch ngực, lê đôi dép lẹt xẹt đi ngang qua, ngoái cổ nhìn Nghĩa một cách kẻ cả: “Thấy bộ dạng là biết người không phải xứ này rồi. Có muốn giúp đỡ không?”.

Đưa ngón tay vào miệng, huýt lên một tiếng còi lanh lảnh xong, cậu lơ xe nói với người tài xế xe lôi vừa chạy tới: “Đưa huynh này tới khách sạn Cá Vàng”.

Quay lại phía Nghĩa, cậu nhướng mày: “Chỗ đó đàng hoàng, không có ghệ quấy rầy ban đêm. Nhìn tướng huynh thư sinh quá, tới mấy chỗ lèm nhèm là chúng nuốt như chơi”.

Nghĩa mỉm cười cảm ơn. Cậu lơ khoát tay vẻ anh chị: “Ơn nghĩa gì, tứ hải giai huynh đệ. Bữa nào về nhớ số xe của tui là được”. Xong, cậu nghinh ngang đi về một quán ăn phía ngoài cổng, nơi có người đàn bà đứng tuổi đứng ngoắc: “Về ăn cháo khuya nè Tèo”.

Người tài xế xe lôi hỏi: “Cậu có cái túi xách này thôi hả? Vậy cậu lên xe đi”.

Gần hai giờ sáng khi Nghĩa tắm rửa xong và nằm bật trên giường. Mệt mỏi đến cực độ nhưng cậu không tài nào nhắm mắt được.

Hôm qua, khi thu xếp quần áo cho Nghĩa, mẹ khóc: “Con đi chơi vài ngày cho bình tĩnh rồi về với mẹ. Bây giờ mẹ chỉ trông cậy vào các con thôi”.

Nhìn mẹ tiều tuỵ, Nghĩa xót lắm. Càng xót mẹ, Nghĩa càng oán cha. Tại sao gia đình đang tốt đẹp như thế, đang đầm ấm như thế mà ba nỡ phá hỏng?

Khi chuông cửa reng, cả nhà đang vui vẻ trò chuyện bên mâm cơm ngày chủ nhật. Ba đang pha trò câu gì đó mà cả nhà cười lăn lóc. Mặt mẹ đỏ ửng: “Cha con ông chỉ giỏi vào hùa trêu chọc tôi thôi”. Ba gắp một con tôm vào chén của mẹ: “Cái đó gọi là đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu. Đền bà con tôm bự nhất nè”.

Chó sủa dữ dội khi chị Tư người làm đưa vào ba người lạ mặt. Bữa cơm tan nát khi một trong ba người đọc lệnh bắt giam ba. Mẹ và chị em Nghĩa sững sờ, chết điếng. Khi cánh cổng đóng lại, hai chị của Nghĩa vẫn đứng chết lặng bên cạnh bàn ăn, còn mẹ thì đã ngất xỉu trong tay Nghĩa.

Người ta bảo ba vướng vào một vụ án tham ô lớn nhất nước. Mỗi ngày, từng tờ báo trong thành phố lại phanh phui ra thêm nhiều việc, nhiều vấn đề. Những hàng tin lớn in đậm tên ba kèm với một tội danh. Cả nhà Nghĩa hoàn toàn sụp đổ.

Hai chị của Nghĩa gắng đi học bình thường được ba ngày thì bỏ về nhà trong bữa thứ tư. Nhất định không chịu nói lý do. Mẹ khóc: “Dù gì thì cũng phải giữ nếp nhà như cũ. Các con đừng nản lòng. Chưa chắc ba đã phạm tội nhiều như vậy. Nghĩa lì lì mặt, bỏ ra ngoài thềm ngồi.

Nghĩa hiểu mẹ nói như vậy để tự an ủi mình thôi. Không nhiều thì ít, những chứng cớ mà người ta đưa ra trên báo cũng khẳng định ba có tội. Hai chị của Nghĩa bỏ học chắc chắn vì những ánh mắt dè bỉu, những câu nói khinh khi kiểu: “Ông già nhỏ đó là trùm tham ô…”; “Đi học làm gì cho mệt, ở nhà cũng có tiền đem tới tận miệng rồi…”; “Con gái nhờ đức cha. Nhỏ đó coi như tiêu”…

Bản thân Nghĩa đã từng nghe những lời nói như vậy. Còn tệ hơn nữa khi Nghĩa là con trai. Sáng hôm trước, thằng Học - đứa chuyên đối kháng với Nghĩa trong việc học -  khi đi ngang chỗ Nghĩa ngồi, đã bỏ lửng câu nói: “Nếu tham ô mà cứ cha truyền con nối thì lớp mình cũng có một thằng tham ô đó nghe”.

Hai bàn tay Nghĩa đã nắm chặt nắm đấm. Suýt chút nữa thì Nghĩa đã lao vào thằng Học rồi. May lúc đó Kim Chi đang ngồi gần, đã giữ chặt tay Nghĩa lại, kèm theo một ánh mắt van lơn: “Đừng. Bỏ qua đi Nghĩa”. Hai nắm đấm của Nghĩa càng xiết chặt hơn. Mồ hôi túa ra đầy trán, Nghĩa nhìn chằm chằm xuống mặt bàn.

Trưa hôm đó, Nghĩa cũng bỏ về nhà. Nhìn mặt Nghĩa, Mẹ không hỏi gì mà đã bật khóc. Tội nghiệp mẹ. Mẹ đã khóc ngày, khóc đêm như vậy kể từ hôm ba bị bắt đi. Mẹ cũng khóc khi người ta hỏi mẹ về công vi?c của ba. Mẹ chỉ là một bà nội trợ, biết gì mà trả lời?

Giống như hai chị, Nghĩa bỏ học. Kim Chi đến tìm: “Nghĩa ơi đừng vậy, mấy tháng nữa là thi rồi”. Nghĩa xẵng giọng với Kim Chi: “Chuyện của Nghĩa, Chi xía vô làm gì? Thi hay không mắc mớ gì đến Chi?”. Mặt Chi buồn thiu: “Ờ, không mắc mớ thiệt, nhưng Chi tiếc cho Nghĩa lắm”.

Hai đứa ngồi trên chiếc ghế đá ở ngoài sân. Dưới gốc cây tràm bông vàng đầy lá rụng. Có lẽ chị Tư không quét đã mấy ngày nay rồi. Nghĩa nói: “Mặc kệ Nghĩa đi. Không phải tại thằng Học đâu. Nhà Nghĩa có chuyện như vậy, Nghĩa làm gì còn tâm trí học hành nữa?”.

Kim Chi cúi người nhặt một chiếc lá, im lặng. Một lát sau, cô nói nhỏ:

– Chi không mặc kệ Nghĩa được. Mỗi ngày, Chi sẽ chép bài giùm Nghĩa. Buổi tối, Chi sẽ ghé đây để giảng lại và làm bài chung. Nghĩa nghỉ vài ngày cho bình tĩnh rồi đi học lại nghe?

Nghĩa không trả lời. Mắt cậu hướng lên những tàng cây đang lung lay trong gió. Kim Chi rụt rè nắm tay Nghĩa:

– Ở vị trí của Nghĩa, Chi sẽ gắng thi đậu để tụi nó im hết đi.

Rút tay ra khỏi tay Chi, Nghĩa đứng phắt dậy:

– Nói dễ nghe lắm. Chi sẽ không bao giờ muốn ở vị trí của Nghĩa đâu.

PHẠM THỊ NGỌC LIÊN

===============================================

Không ngủ được, Nghĩa ngồi dậy châm một điếu thuốc lá. Cậu hít một hơi thật mạnh, lắng nghe vị đắng tràn vào buồng phổi. Đã gần bốn giờ sáng rồi.

Hai tuần nữa người ta sẽ xử ba. Nhà Nghĩa như đang trong tâm bão. Mẹ lao đao, suy sụp nặng nhưng vẫn cố gắng chống chọi, cố gắng đứng vững để lo cho gia đình, lo cho ba. Hai chị của Nghĩa suốt ngày trốn trong phòng, hễ ló mặt ra là con mắt sưng húp, đỏ lựng. Nghĩa lặng lẽ chở mẹ đi rồi lặng lẽ chở mẹ về, bất cứ nơi đâu, bất cứ chỗ nào, miễn là nơi đó đem lại cho mẹ một niềm hy vọng. Hết chùa chiền, đình miếu, lại đến những ngôi nhà kín cổng, tường cao. Hai mẹ con im lìm suốt dọc đường đi, nhưng mỗi lần dừng lại trước một cánh cổng nào đó, Nghĩa lại nắm chặt tay mẹ như muốn truyền thêm cho bà chút sức lực để chịu đựng. Phải rồi, để chịu đựng những cái lắc đầu từ chối của người ta. Bà con, họ hàng không ai muốn mẹ con Nghĩa tìm đến, không ai ghé thăm, không ai han hỏi lấy một lời. Những điều họ muốn biết thì báo đã đăng cả rồi. Cho mẹ con Nghĩa vào nhà là chuốc lấy phiền luỵ vào thân. Có lẽ họ nghĩ như vậy. Có lẽ họ không muốn lâm vào hoàn cảnh không phải đầu cũng phải tai. Có lẽ thế!

Mỗi lần nhìn mẹ đứng cúi đầu trước những cánh cổng đóng kín, lòng Nghĩa lại đau nhói. Cậu đã quen nhìn mẹ vui vẻ nói cười, quen nhìn khuôn mặt thanh tú dịu dàng ngẩng lên trong cái nhìn âu yếm giành cho chồng con. Mẹ là người đàn bà của tổ ấm hạnh phúc, không phải của cảnh nhà lạnh vắng người. Nước mắt Nghĩa ứa ra âm thầm trên đường chở mẹ về nhà khi cảm thấy bờ vai cậu có giọt nước ấm nóng vừa rơi xuống. Cậu gắt mẹ: “Đã nói mẹ đừng khóc nữa mà. Khóc có được gì đâu?”. Câu gắt gỏng đầy yêu thương của Nghĩa làm vỡ oà cơn tức tưởi của mẹ. Bà gục đầu trên vai con trai, rưng rưng khóc: “Cho mẹ khóc một lần nữa thôi. Chỉ một lần nữa thôi mà”. Nghĩa quờ tay ra phía sau, nắm lấy bàn tay mẹ. Chiếc xe lảo đảo ngừng lại dưới góc tối của một tàng cây. Nghĩa đưa tay quệt nhanh mắt, cậu nói nhỏ: “Thôi mẹ ráng nín đi rồi mẹ con mình về”.

Tờ lịch trên bàn càng rụng xuống, ngày đó càng đến gần thì cơn bão trong nhà Nghĩa càng cuộn lên mãnh liệt. Hai chị của Nghĩa đã nằm lịm sau mấy ngày bỏ ăn. Hai quầng mắt của mẹ như hai hố sâu đen thẫm. Mẹ ngồi đầu giường bón cháo cho hai chị, miệng dỗ dành khe khẽ: “Ráng ăn một miếng đi con”. Nhìn lại hai chị nằm thiêm thiếp, Nghĩa vừa giận vừa thương. Hai chị vốn mỏng manh, yếu đuối, nhỏ lớn chưa hề nghe một câu nặng. Ba mẹ nâng niu, bảo bọc đến thế kia mà. Hai chị sốc là phải, tuyệt vọng là phải. Bỗng dưng chỉ trong một tích tắc đã không còn gì. Y như từ đỉnh núi rớt xuống vực sâu vậy. Một chị khóc, hỏi mẹ: “Thật sự ba có làm điều đó không mẹ?”. Nét mặt mẹ thật là tội nghiệp, thật là sợ sệt, thật là hoang mang: “Mẹ không biết”. Chị kia lại hỏi: “Liệu người ta có xử bắn ba không mẹ?”. Mẹ vội đưa tay bịt miệng chị: “Nói bậy. Ba sẽ không sao đâu. Mẹ tin như vậy”. Chén cháo trên tay mẹ run rẩy, đổ ra nệm giường. Nghĩa đưa tay cầm chén cháo trên tay mẹ: “Để đó con đút cho”.

Hai chị nằm quay mặt vào tường. Nghĩa quát: “Ngồi dậy ăn đi, đừng có hành mẹ nữa. Muốn mẹ chết luôn hả?”. Hai chị khóc oà. Nghĩa cũng khóc. Nghĩa khóc to hơn ai hết: “Chẳng lẽ ba bị vậy rồi cả nhà cũng chết theo sao?”.

Còn một tuần nữa. Mẹ đã ráo hoảnh nước mắt. Trông mẹ cứng rắn lạ thường. Hai chị cũng ngồi dậy, lẩy bẩy phụ việc vặt trong nhà. Chị Tư người làm đã xin nghỉ từ lâu.

Một buổi tối, mẹ gọi cả ba chị em lại để nói chuyện. Mẹ nói rằng cho dù ba có lỗi đến đâu thì ba vẫn là người đã sinh thành ra ba đứa, rằng ba đứa không được nản chí, không được ruồng bỏ ba lúc này. Mẹ nói rằng lẽ ra người ta cũng nên bắt mẹ luôn vì trong suốt những năm vợ chồng chung sống, mẹ chỉ vui sướng thụ hưởng những gì ba đem về nhà mà không thắc mắc vì sao có nó. Sự vui sướng của mẹ có thể là động cơ xúi giục ba chồng chất từ lỗi này sang lỗi khác mà không lường được hậu quả của nó ra sao. Mẹ lại nói, bây giờ mẹ có hối hận cũng đã muộn rồi, chỉ còn một cách duy nhất giúp ba là giải quyết hậu quả được phần nào hay phần đó.

Cũng may căn nhà đang ở là do ông bà nội để lại nên không bị niêm phong. Mẹ nói mẹ sẽ bán tất cả những thứ tài sản có thể bán được để đền bù vào số tiền ba đã tham ô, hầu mong người ta sẽ giảm nhẹ tội cho ba. Sau phiên xử của ba, mấy mẹ con sẽ ăn ở thật tặn tiện, cố đắp đổi mà chờ đợi ba về. Ba đứa phải đi học trở lại, phải cố gắng để làm mờ đi vết đen trong lý lịch của mình.

Nhìn mẹ, Nghĩa thật kinh ngạc. Như đó là một con người khác, một gương mặt khác mà Nghĩa trông thấy lần đầu. Trong suốt cuộc nói chuyện, gương mặt ấy  bừng lên một ý chí quả quyết và can đảm. Hai quầng mắt của mẹ vẫn đen nhưng vẻ u tối không còn đọng lại nữa. Mẹ nói: “Mẹ con mình sẽ làm lại từ đầu”. Hai chị của Nghĩa như bị lôi cuốn bởi lòng quả quyết ấy, đồng thanh: “Dạ”. Mẹ quay lại nhìn Nghĩa. Đôi mắt mẹ như sáng lên khi nhìn thấy Nghĩa mỉm cười.

Có những điều Nghĩa không ngờ được về mình. Trong khi hai chị của Nghĩa dần khoẻ lại, phụ giúp mẹ trong công việc thì Nghĩa trở nên hụt hẫng, mất phương hướng mỗi lần nhìn căn nhà trống trải dần đi. Khi hai chiếc xe của hai chị đã bán, chỉ còn lại chiếc của Nghĩa cho mọi người đi chung, để chơ vơ trong căn phòng rộng, Nghĩa cảm thấy đau nhói trong lòng.

Chỉ còn lại hai ngày nữa là đến phiên xử. Nghĩa nói với mẹ: “Con muốn đi xa ít ngày”. Lẳng lặng, mẹ gật đầu. Mẹ thừa biết Nghĩa không chịu nổi không khí của phiên toà, nơi sẽ định đoạt cuộc đời còn lại của ba và của cả bốn mẹ con Nghĩa. Làm sao mà chịu nổi cảnh người ta phán xét, người ta luận tội mình chứ? Nhất là khi mình mới mười chín tuổi. Mẹ nói: “Con cứ đi. Ở nhà mẹ đã có hai chị con chăm sóc. Con yên tâm”.

Vậy là Nghĩa đi. Nghĩa ra bến xe, mua một cái vé về nơi xa nhất. Cậu không biết, chưa từng biết nơi đó. Cậu chỉ muốn chạy trốn thực tế ít ngày.

Đêm dài quá. Nghĩa hút được hai hơi thuốc lá thì dụi tắt. Ngay cả món thuốc lá này, cậu cũng chỉ mới làm quen được vài ngày. Nó chẳng giúp ích được tâm trí cậu bình tĩnh lại, mà còn có vẻ làm cậu mụ mị hơn. Đưa tay nhìn đồng hồ. Nghĩa thấy hai cây kim chỉ cùng một số. Còn một tiếng nữa là bình minh.

PHẠM THỊ NGỌC LIÊN

=========================================

Thay quần áo, Nghĩa xuống lầu. Người bảo vệ ngáp dài: “Trời còn tối mà cậu đi đâu?”. Nghĩa trả lời: “Đi ra biển phía nào chú?”. “Cậu muốn ra biển đón bình minh hả? Đi tới ngã tư, quẹo phải rồi đi thẳng miết là tới biển”. Nghĩa mỉm cười, đưa cho người bảo vệ gói thuốc hút dở: “Cảm ơn chú nghe”.

Trời còn đầy sao khi Nghĩa ra tới biển. Phương đông chưa có dấu hiệu hửng sáng. Gió nồng nàn mùi muối, mùi cát, Nghĩa chọn chỗ lộng gió nhất, nằm dài ra nhìn lên trời.

Có phải ngôi sao kia là sao Hôm? Màu nó xanh biếc, lấp lánh sáng. Đột nhiên Nghĩa nhớ tới Kim Chi. Mắt Chi cũng long lanh như thế khi Nghĩa nói là Nghĩa đi xa và chỉ trở về khi mọi việc đã chìm vào quá khứ. Chi không hỏi Nghĩa đi đâu, cũng không ngăn cản gì, chỉ nói vắn tắt: “Chi vẫn chép bài cho Nghĩa hằng ngày”. Lúc đó, Nghĩa đã im lặng quay đi.

Đúng ra ngôi sao sáng đó gọi là sao Mai. Màu xanh của nó thật đẹp. Chi nói: “Chừng nào Nghĩa thấy buồn thì gọi điện cho Chi”. Nghĩa không ừ hử gì cả. Lòng Nghĩa lúc đó không vui cũng không buồn. Với việc ra đi của mình, Nghĩa chỉ thấy dửng dưng.

Gió càng lúc càng lạnh. Tiếng sóng ùa vào bãi cát nghe xạc xào, rào rạt. Giờ này chắc mẹ đã dậy rồi. Từ lúc ba vắng nhà, mẹ thường dậy sớm như thế để thắp nhang trên bàn thờ ông bà và lầm thầm khấn vái. Sau đó mẹ sẽ ra ngoài thềm chờ sáng với dáng ngồi hiu hắt, buồn tênh. Có lần Nghĩa cũng dậy sớm như thế và ra ngồi cùng mẹ. Chính mẹ đã chỉ cho Nghĩa thấy ngôi sao buổi sáng, thấy màu xanh huyền hoặc của nó và nói: “Nó như niềm hy vọng của gia đình ta”.

Hôm nay mẹ cũng sẽ ngồi một mình như thế. Nghĩa biết khi dõi mắt theo ngôi sao xanh, mẹ không chỉ cầu nguyện cho ba mà còn cầu nguyện cho đứa con trai yêu quý được bình an.

Không hiểu vì sao, càng về sáng thì càng nhiều gió như vầy? Phương đông đã hửng một màu hồng nhạt. Xa khơi kia đã thấy rõ từng con sóng nhấp nhô. Nghĩa lồm cồm ngồi dậy.

Chỉ còn một ngày nữa là đến phiên xử của ba. Hôm nay mẹ sẽ ăn uống ra sao? Sẽ khóc ngấm ngầm như thế nào khi nghĩ đến giây phút nhìn thấy ba ở ngoài toà?

Nghĩa rùng mình. Lạnh quá. Chính Nghĩa cũng hốt hoảng khi nghĩ đến giây phút ấy, khi nhìn thấy ba trong bộ quần áo phạm nhân đứng ủ rũ trước toà.

Hàng ngàn cặp mắt sẽ đổ dồn vào. Không chỉ dồn vào ba đâu, mà còn dồn vào mấy mẹ con Nghĩa nữa. Rồi những tiếng chê trách, dè bỉu mà Nghĩa sợ. Rồi những nụ cười mỉa mai…

Từ biển, Nghĩa đi ngược qua chợ. Cậu mua một ít quà bánh, bỏ vào cái túi nhỏ xách toòng teng trên tay. Đang đi lớ ngớ trong chợ, Nghĩa bị một bàn tay nắm lại: “Ê huynh, đi đâu vậy?”.

Cậu lơ xe hôm qua toét miệng cười. Nghĩa mừng rỡ: “Ủa, hôm nay bạn không theo xe sao?”. “Có chứ, nhưng tới chiều lận”.

Đi theo cậu lơ xe ra một cái quán ở góc chợ, Nghĩa nói: “Còn chỗ không cho mình về với”. Cậu lơ xe khoát tay: “Xong ngay. Ủa, mới tới hồi khuya mà giờ đã muốn về hả?”. Nghĩa cười: “Ờ, xong việc rồi”.

Buổi chiều. Khi xe bắt đầu tách bến, Nghĩa ngoái cổ nhìn lại phía sau. Cậu không thấy gì ngoài đám bụi bay lên mù mịt. Gió thổi tung đám bụi tản lạc khắp nơi. Có tiếng một người đàn bà la lên: “Gái Lớn, bồng em vô nhà!”. Tiếng một đứa trẻ hát líu lo. Tiếng máy hát xập xình từ những quán nước dọc đường cái: “Từng đôi chim bay đi, tiếng ca rộn ràng, cánh chim xao xuyến gió mùa xuân”… Nghĩa bâng khuâng thở dài.

Lại hơn nửa đêm khi Nghĩa đứng trước cổng cửa nhà. Trong nhà đèn vẫn sáng, có lẽ mẹ và hai chị đều không ngủ được.

Mẹ ôm Nghĩa vào trong tay, không nói lời nào. Hai chị lăng xăng soạn đồ, thu dọn túi xách cho Nghĩa. Như một hiệp ước ngầm, không ai nhắc gì đến chuyện ngày mai.

Đêm hôm đó, Nghĩa thức tới sáng. Cậu nhìn đăm đăm vào ngôi sao Hôm xanh biếc ở tận trên cao. Bình minh sẽ đến và rồi ngôi sao kia sẽ tắt. Nhưng màu xanh của nó lại chan hoà trên bầu trời, chan hoà trong trái tim của cậu.

Cậu sẽ vững vàng cho dù phải vất vả đến bao nhiêu…

PHẠM THỊ NGỌC LIÊN